Pytanie nadesłane do redakcji
Witam. Od 17 października 2012 r. boli mnie żołądek, zgłosiłam się z tym problemem do gastrologa i miałam wykonaną gastroskopię. Wniosek: gastropatia, przepuklina rozworu przełykowego. Od 1 listopada 2012 r. przyjmuję leki: Helicid oraz Debridat. Codziennie boli mnie żołądek, nie mogę normalnie funkcjonować, ponieważ ból jest bardzo silny. Mam 19 lat i naprawdę nie daję rady. Lekarz rodzinny cały czas przepisuje mi leki, nie kieruje mnie na żadne badania. Do gastrologa zgłosiłam się sama. Proszę o poradę, co mogę zrobić w tej sytuacji? Jestem gotowa na zabieg, ponieważ leki nie pomagają, a ból jest nie do wytrzymania. Pozdrawiam, Paulina.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Przed decyzją o ewentualnym zabiegu należy potwierdzić, czy na pewno przyczynami dolegliwości są przepuklina rozworu przełykowego i refluks żołądkowo-przełykowy. Opisywana w rozpoznaniu gastropatia może być powodem bólów. Przyczynami gastropatii są czynniki drażniące, np. żółć w refluksie żółciowym (częściej po usunięciu pęcherzyka żółciowego), alkohol, niesteroidowe leki przecizapalne (naproksen, ketoprofen itp.).
Inna możliwa przyczyna to dyspepsja czynnościowa, w której nie stwierdza się żadnych nieprawidłowości w badaniu endoskopowym.
Jeżeli jednak rozważamy operację przepukliny rozworu przełykowego, powinny zostać wykonane badania czynnościowe pracy przełyku, m.in. manometria i pH-metria przełykowa.
Przepuklinę rozworu przełykowego można stwierdzić w gastroskopii, ale czasami rozdmuchanie żołądka podczas badania endoskopowego może fałszować obraz wpustu i dlatego gastroskopia nie jest podstawową metodą diagnozowania tej choroby.
Takim badaniem jest badanie radiologiczne (zdjęcie RTG) górnego odcinka przewodu pokarmowego z podaniem środka kontrastowego (najczęściej siarczanu baru, tzw. barytu). Kontrast podaje się doustnie, a zdjęcie można wykonać w specjalnej pozycji, tzw. pozycji Trendelenburga.
Nowszym badaniem umożliwiającym rozpoznanie przepukliny rozworu przełykowego jest manometria przełyku, czyli ocena motoryki przełyku, pozwalająca zmierzyć napięcie w różnych miejscach w przełyku oraz m.in. brzuszną i nadprzeponową długość dolnego zwieracza przełyku. Najnowszym badaniem jest badanie manometryczne przełyku o dużej rozdzielczości z impedancją. Manometria jest przydatna zwłaszcza u chorych przed planowanymi zabiegami operacyjnymi z powodu przepukliny rozworu przełykowego. Pozwala potwierdzić prawidłową czynność motoryczną przełyku, która jest warunkiem przeprowadzenia zabiegu.
To, czy operacja jest konieczna, zależy od wielu czynników. Nie każda przepuklina rozworu przełykowego wymaga operacji, a wręcz odwrotnie - większość objawów związanych z nieszczelnością wpustu leczy się farmakologicznie.
Gdy przepuklina rozworu przełykowego doprowadza do refluksu treści żołądkowej do przełyku i mimo intensywnego leczenia powoduje uporczywe kłopotliwe objawy przełykowe i pozaprzełykowe, można rozważyć przeprowadzenie zabiegu operacyjnego.
Do zabiegu operacyjnego kwalifikują się osoby, u których nie ma poprawy po leczeniu inhibitorami pompy protonowej (IPP) w maksymalnych dawkach, które nie tolerują IPP, u których występuje refluks niekwaśny oraz gdy nie ma przeciwwskazań do zabiegu.
Należy bardzo dokładnie omówić z lekarzem gastroenterologiem spodziewane korzyści i ewentualne powikłania takich zabiegów. U części pacjentów bowiem mimo przeprowadzonego zabiegu dolegliwości mogą nawracać.
