Pytanie nadesłane do redakcji
Piszę, bo mam dość spory kłopot z moją 2-letnią córeczką. Odkąd skończyła 1 rok i 8 miesięcy przestała nagle z dnia na dzień jeść. Jej posiłki można policzyć na palcach jednej ręki. Najchętniej całymi dniami jadłaby tylko chleb i popijała wodą. Czasem skusi się na naleśnika, czy placek z jabłkiem, garstkę frytek pieczonych w piekarniku. Pije soki. Wcześniej jadała zupy, mleko. Teraz nic z tych rzeczy. Razem z mężem kojarzymy, że przestała jeść jakieś 2, 3 tygodnie po szczepieniu przeciw odrze, śwince, różyczce. Córka ma stwierdzone AZS. Pojawiły się też w tym samym czasie mięczaki, z którymi walczymy do dziś. Przy okazji czytania na temat mięczaków dowiedziałam się, że dzieci z AZS nie powinny być szczepione na wyżej wymienione choroby. Nie wiem co robić. Próbowałam już chyba wszystkiego. Groźby, prośby, wygłupy, małpowanie, zabawy przy jedzeniu. Pediatrzy w przychodni bagatelizują mój problem. Nie martwiłabym się, gdyby córka zjadła choć raz dziennie miseczkę zupy, czy kawałek mięsa, ziemniaków...ale ona nie chce nic jeść prócz wymienionych wyżej produktów, głównie chleba.
Odpowiedziała
lek. med. Katarzyna Jamruszkiewicz
specjalista medycyny rodzinnej
Poradnia Lekarza POZ
Szpital Specjalistyczny im. Rydygiera w Krakowie
Na początku zaznaczę, iż nie ma badań, które mówiłyby o spadku apetytu po szczepionce przeciwko śwince, odrze i różyczce (MMR). Atopowe zapalenie skóry nie jest również przeciwwskazaniem do tej szczepionki (chyba, że wskutek np. drapania dojdzie do poważnego nadkażenia bakteryjnego skóry, przebiegającego z gorączką, wówczas szczepienie należy odłożyć do czasu ustąpienia ostrych objawów).
Dzieci między 1. a 5. rokiem życia często mają mniejszy apetyt, niż we wcześniejszym okresie życia i jest to zjawisko prawidłowe. Większość dzieci w tym wieku, mimo obaw rodziców rozwija się prawidłowo. Zdrowe dzieci potrafią utrzymać równowagę energetyczną, powinny mieć tylko możliwość spożywania rożnych, pożywnych pokarmów. Duży przyrost masy ciała w pierwszym roku życia, zwalnia w kolejnych latach, stąd dziecko nie ma już tak dużego zapotrzebowania kalorycznego i nie potrzebuje tyle jeść. Fizjologiczne zmniejszenie apetytu w wieku poniemowlęcym jest często powodem niepokoju rodziców, skłaniając ich do konsultacji lekarskiej. Wynikające z choroby pogorszenie apetytu występuje zwykle nagle, a dziecko odmawia przyjmowania wszystkich rodzajów posiłków. Aby wykluczyć poważną patologię, lekarz powinien zebrać dokładny wywiad oraz zbadać dziecko. Jeśli rozwój dziecka przebiega prawidłowo, a w badaniu fizykalnym nie ma odchyleń od normy, zapewne nie ma się czym martwić. Dla pewności można wykonać podstawowe badania laboratoryjne (morfologia z rozmazem, CRP, mocz, TSH, glukoza).
Pani córeczka nie jest wyjątkiem, ale rozumiem, że codzienne zmagania się z posiłkami mogą być powodem do frustracji. Proszę się nie poddawać i wielokrotnie proponować dziecku zdrowe posiłki, bez przymusu ich jedzenia. Czasem trzeba kilkunastu prób, zanim dziecko zaakceptuje jakiś smak. Może uda się znaleźć jakieś wartościowe posiłki, jakie córeczce posmakują. Jeśli odmawia spożycia posiłku, proszę nie trzymać jej przy stole dłużej kilkanaście minut, a za jakiś czas zaproponować powtórnie posiłek, nie ?biegać za nią z łyżką?. Proszę między posiłkami nie podawać przekąsek, które mogą spowodować niechęć córeczki do zjedzenia właściwego posiłku. Odradzam stosowanie wszelkiego rodzaju przymusu, groźby czy namawiania albo wręcz przekupstwa. Za to wskazane jest pochwalenie, jeśli córeczka zdecyduje się coś zjeść, ale bez przesadnych emocji. Porcje nie powinny być zbyt duże. Żołądek dziecka jest mniej więcej wielkości jego pięści, dlatego wystarczy naprawdę niewielka ilość pożywienia, aby go zapełnić. Tymczasem rodzice mają czasem wygórowane oczekiwania, co do ilości pokarmu, jakie powinno spożywać ich dziecko. Ważna jest atmosfera przy stole, jedzenie powinno być przyjemnością. Państwo, jako rodzice odpowiadają za jakość posiłku, a córeczka powinna zdecydować o jego ilości. Nadmierne spożywanie soków owocowych może być przyczyną zmniejszenia łaknienia na inne, pożywniejsze produkty, więc radziłabym je wyeliminować.
Muszą uzbroić się Państwo w cierpliwość. Córeczka powinna być okresowo oceniana przez lekarza, szczególnie jeśli chodzi o przyrost masy ciała i wzrostu na siatkach centylowych.
