Pytanie nadesłane do redakcji
Czy usunięcie łąkotki przyśrodkowej i łąkotki bocznej jest przeciwwskazaniem do ćwiczeń? Czy wskazany jest ruch, ćwiczenia po częściowym usunięciu łąkotki przyśrodkowej i łąkotki bocznej (części środkowej i tylnej)?
Odpowiedź
Łąkotki to struktury chrzęstne o kształcie półksiężyca, które znajdują się w kolanie i pełnią funkcję amortyzującą. W każdym kolanie znajdują się dwie łąkotki – boczna i przyśrodkowa. Do uszkodzeń łąkotek może dochodzić w mechanizmie urazu oraz na tle zmian zwyrodnieniowych.
W przypadku istotnych uszkodzeń łąkotek, szczególnie takich, które dają dolegliwości ze strony kolana (ból, obrzęk, blokowanie się stawu, ograniczenie ruchomości, itp.), może być wskazane leczenie operacyjne – zwykle artroskopowe, czyli z małych dojść z użyciem kamery wprowadzanej do stawu.
W każdym przypadku uszkodzenia łąkotki należy dążyć do jej naprawy, czyli zszycia, jednak w części przypadków okazuje się to niemożliwe. Wówczas konieczne jest usunięcie uszkodzonego fragmentu łąkotki, aby uszkodzenie się nie pogłębiało i nie powodowało dolegliwości.
Rehabilitacja po operacji usunięcia łąkotki rozpoczynana jest natychmiast. Jeśli usunięcie łąkotki było jedyną wykonywaną procedurą, nie ma żadnych ograniczeń funkcji stawu – możliwe jest stawanie na nodze i poruszanie kolanem w pełnym zakresie ruchomości. Konieczna może być asekuracja za pomocą kul przez kilka dni, maksymalnie kilka tygodni.
Po odpowiednim okresie rehabilitacji i uzyskaniu pełnej sprawności kolana (zwykle w ciągu 1–2 miesięcy, ale to indywidualna kwestia – opinię na ten temat wydaje ortopeda prowadzący) nie ma przeciwwskazań do powrotu do aktywności sportowej. Przebycie usunięcia fragmentu łąkotki (całkowite usunięcie konieczne jest bardzo rzadko) nie ogranicza mobilności stawu, więc możliwe jest podjęcie każdej aktywności fizycznej. Co więcej, ta regularna, umiarkowana aktywność fizyczna jest w tym wypadku szczególnie wskazana, bo usunięcie łąkotki to deficyt ważnego amortyzatora kolana, co może przyspieszać powstawanie zmian zwyrodnieniowych stawu. Główną metodą zapobiegania chorobie zwyrodnieniowej jest regularny ruch i utrzymywanie prawidłowej masy ciała.
Jednocześnie niewskazany wydaje się ekstremalny wysiłek, tj. długie biegi po twardej powierzchni, powtarzane zeskoki z wysokości, itp., ponieważ zbyt duże obciążenia mogą być szkodliwe dla chrząstki, która jest gorzej chroniona z racji deficytu amortyzacji, którą daje łąkotka. Dużo bezpieczniejsze będą sporty, w których kolano jest częściowo odciążone – takie jak pływanie czy jazda na rowerze.