Właściwe techniki stosowania aerozoli donosowych

Pytanie nadesłane do redakcji:

Mam alergię na pyłki, roztocza i pleśnie oraz pourazowe skrzywienie przegrody nosa i lekarz alergolog trochę nie radzi sobie z leczeniem mojego nosa, bo jak twierdzi, lek podawany w aerozolu nie dochodzi tam, gdzie powinien. Czy to oznacza konieczność operacji nosa?

Odpowiedziała:

lek. med. Agata Szołdra-Seiler
spec. otolaryngolog
Szpital Wojewódzki w Koszalinie
Oddział Laryngologii

Bez dokładnego wywiadu i bezpośredniej oceny laryngologicznej wspartej niekiedy oceną tomograficzną nosa i zatok nie można dać jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
W pracach naukowych i podręcznikach rynologicznych wymienia się wpływ skrzywienia przegrody nosa na rozwój chorób nosowo-zatokowych, ale jedynie znaczne zmiany strukturalne w obrębie jam nosa i ujść zatok przynosowych są uznawane za czynnik patogenetyczny przewlekłych nieżytów nosa i zatok przynosowych.

Istnieją różne czynniki, które upośledzają funkcje nosa. Należą do nich m.in.:

czynniki fizyczne: np. temperatura przekraczająca 23°C, dym tytoniowy, dwutlenek siarki
czynniki zapalno-infekcyjne: (nieżyty nosa, odczyny alergiczne błony śluzowej wpływające na proces oczyszczania i wytwarzania śluzu)
zmiany strukturalne: np. skrzywienie przegrody nosa, zmiany przerostowe lub zanikowe małżowin nosowych i inne.

Wszystkie te stany chorobowe mogą zmienić efektywność drenażu i wentylacji nosa i zatok przynosowych. Może to też zmienić skuteczną dawkę i dystrybucję leków podawanych donosowo.

Przed podaniem leku jamy nosa winne zostać oczyszczone i udrożnione, aby zmaksymalizować możliwość dotarcia leku do bocznych ścian nosa. Niekiedy wymaga to doraźnego lub okresowego (maks. 6-7 dni) podania kropli/aerozolu zmniejszających obrzęk błony śluzowej nosa.

Istotna też jest właściwa technika stosowania aerozoli donosowych. Aplikator należy umieścić płytko w obrębie nozdrza. Lek należy kierować prawą ręką do lewego nozdrza, a lewą do prawego - w kierunku kąta zewnętrznego oka po stronie dozowanego leku. W czasie podawania leku powinno się wykonać jednoczesny powolny wdech przez nos. Po skończeniu dozowania steroidu donosowego należy popłukać gardło wodą.

W przypadku towarzyszących skrzywień przegrody optymalną pozycją do podawania kropli i aerozoli donosowych jest pozycja wg Ragana - chory leży na lewym boku (bez poduszki), głowa na poziomie barku; lek aplikuje się prawą ręką do lewego nozdrza - pozostaje się w tej pozycji 30 sekund. Powtarza się te czynności, leżąc na prawym boku i podając lek lewą ręką do prawego otworu nosowego. Korzystne jest także regularne (2-3 razy dziennie) płukanie nosa fizjologicznym roztworem NaCl.

Większość pacjentów z alergicznym, zanikowym lub suchym nieżytem nosa, przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych oraz pacjenci po operacjach wewnątrznosowych zgłaszają zmniejszenie objawów ze strony nosa po codziennej jego irygacji. Pacjenci stosujący steroidy donosowe zauważają zaś zwiększenie skuteczności ich działania. Izotoniczny roztwór chlorku sodu skutecznie nawilża atroficzną, suchą błonę śluzową nosa, spłukuje wydzieliny (wraz z alergenami i toksynami). W ten sposób odgrywa także rolę wspomagającą w leczeniu alergicznego nieżytu nosa.

W celu określenia właściwego trybu postępowania zachęcam do wizyty u otolaryngologa.

Piśmiennictwo:

Cichocka-Jarosz E, Kwinta P. Technika podawania leków donosowo w leczeniu nieżytu nosa. Medycyna Praktyczna Pediatria. 2006/01
Krzeski A, Tuszyńska A. O właściwościach płukania nosa. Magazyn Otoryno-laryngologiczny. Wydanie spec. 2004/02
Yason H, Dogru H, Baykal B, Doner F, Tuz M. What is the Relationship Between Chronic Sinusus Disease and Isolated Nasal Septum Deviation? Otolaryngology- Head and Neck Surgery. 2005; 133,190-193

14.03.2012

Zobacz także

Wodnista wydzielina z nosa i częste kichanie Od 2-3 lat mam nieustanny katar towarzyszący kichaniu - potrafię kichać 20-30 razy w jednym ciągu.

Wybrane treści dla Ciebie

Dopełniacz Układ dopełniacza należy do najstarszych mechanizmów tzw. nieswoistej odporności przeciwzakaźnej. Jest jednym z „ogniw” łączących odporność nieswoistą z odpornością swoistą. Dopełniacz jest niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nieprawidłowe działania mechanizmów kontrolujących jego aktywność może stwarzać poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.
Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja) Anafilaksja jest to szybko rozpoczynająca się i zagrażająca życiu reakcja nadwrażliwości organizmu w odpowiedzi na jakiś czynnik (np. pokarm, lek lub użądlenie). Jak się objawia wstrząs anafilaktyczny? Co robić w razie wystąpienia objawów?
Kompleksy immunologiczne Kompleksy immunologiczne to cząsteczki powstałe z połączenia antygenu z przeciwciałami, czasem dodatkowo z tzw. dopełniaczem. W niektórych chorobach kompleksy immunologiczne mogą się odkładać w ścianach drobnych naczyń krwionośnych skóry, nerek, stawów i prowadzić do uszkodzenia tychże narządów.
Uczulenie na komary Dla poszczególnych regionów świata charakterystyczne są inne gatunki komarów. Spośród trzech najczęściej spotykanych Aedes aegypti oraz Culex quinquefasciatus są typowe głównie dla krajów tropikalnych, a Aedes vexans - dla Europy, Azji Północnej i Ameryki Północnej.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy): przyczyny, objawy i leczenie Kontaktowe zapalenie skóry (inaczej wyprysk kontaktowy) to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi. Wyprysk kontaktowy może mieć podłoże alergiczne, wynikać z podrażnienia, mieć związek z wykonywaną pracą (np. przewlekłym narażeniem dłoni na określoną substancję) lub ze światłem słonecznym. W leczeniu najważniejsze jest unikanie substancji powodujących wyprysk kontaktowy.
Alergiczny nieżyt nosa Alergiczny nieżyt nosa jest chorobą dzieci i osób młodych, zwykle poniżej 20. roku życia, choć zapadają na niego także osoby starsze. Ocenia się, że choruje na niego około 10—25% osób na świecie.
Próba prowokacyjna donosowa Próba prowokacyjna donosowa jest badaniem oceniającym odpowiedź błony śluzowej nosa na działanie bodźca. Do oceny reakcji na bodziec stosuje się określone alergeny lub metycholinę i histaminę. W diagnostyce alergologicznej wykorzystuje się głównie próbę z alergenami.
Atopowe zapalenie skóry Atopowe zapalenie skóry jest zapalną, przewlekłą, nawrotową chorobą skóry, zwykle o początku we wczesnym dzieciństwie, charakteryzująca się występowaniem typowych zmian – zaczerwienień, grudek, pęcherzyków, czasem sączących się ranek, które z czasem mogą zmieniać się w suchą, pogrubiałą skórę. Zmiany mogą pojawiać się na twarzy (także na owłosionej skórze głowy), płatkach usznych, dołach podkolanowych i łokciowych, a także po wewnętrznej stronie kończyn, na szyi, grzbietach rąk i stóp. Towarzyszy im nasilony świąd. Leczenie polega na odpowiedniej pielęgnacji skóry i miejscowym stosowaniu leków (glikokortykosteroidów, inhibitorów kalcyneuryny).
Próba prowokacyjna z alergenem Próba wykonywana jest w celu stwierdzenia, czy dana osoba jest uczulona na konkretny alergen. Badanie wykonuje się stosunkowo rzadko. Zwykle wtedy, gdy innymi metodami nie udało się potwierdzić nadreaktywności oskrzeli i (lub) uczulenia na konkretny alergen, a wynik badania ma znaczenie dla rozpoznania choroby.
Alergia na leki Alergia na leki to niespodziewana i szkodliwa reakcja występująca w czasie stosowania leku w dawce zalecanej przez lekarza.

Inne pytania

Alergeny grzybów mikroskopowych z rodzaju Alternaria Moja 11-letnia córka jest uczulona na grzyby Alternaria. Objawy ma w lipcu i sierpniu w słoneczne dni (tak jak to jest opisane na Państwa portalu). Ale podobne objawy ma również pod koniec lata i wczesną jesienią w domu (wewnątrz). Czym to może być spowodowane?
Kot dla alergika Zastanawiamy się nad kupnem kota rasy sfinks, ale boimy się, że nawet mimo braku sierści, przez co nie rozsiewa alergenów w takim stopniu jak normalny kot, i pomimo częstych kąpieli, objawy alergii i tak wystąpią.
Kobalt i nikiel – jak ograniczyć obecność tych metali w organizmie? Kobalt i nikiel - jak ograniczyć te związki w organizmie?
Reakcja alergiczna po ugryzieniu przez muchę końską Jestem uczulona na ukąszenie much końskich. Objawem po ukąszeniu jest duży obrzęk utrzymujący się wiele dni. Czy mogę zrobić testy i odczulić się?
Czy można być uczulonym na słońce? Wysiew zmian w przebiegu wielopostaciowych osutek świetlnych występuje zwykle w okresie wiosennym i wczesnym latem. Choroba może zacząć się w każdym wieku, często po nadmiernej ekspozycji na słońce, np. po oparzeniu słonecznym w Egipcie.