Czym jest przywrzyca płucna i jakie są jej przyczyny?
Do rozwoju przywrzycy płucnej (paragonimozy) dochodzi w wyniku spożycia metacerkarii przywry Paragonimus westermani z surowym, marynowanym lub półsurowym mięsem krabów lub langust. Inne gatunki przywr powodujące chorobę płuc to: Paragonimus africanus i Paragonimus mexicanus. W warunkach naturalnych rezerwuarem Paragonimus westermani są dzikie i domowe koty.
Dorosłe przywry, które osiągają długość 7-12 mm, bytują głównie w płucach, chociaż inna lokalizacja nie należy do rzadkości (m.in. stwierdzano otorbione przywry w ośrodkowym układzie nerwowym oraz jamie otrzewnej). W dwunastnicy z cyst uwalniają się metacerkarie, które przebijają się przez ścianę jelita do jamy otrzewnej, a następnie przez ścianę jamy brzusznej i przeponę do tkanki płucnej. Proces ten trwa około 6-10 tygodni. Dojrzałe osobniki bytują i otorbiają się w drobnych oskrzelach. Wytwarzane jaja są wydalane wraz ze śliną lub zostają połknięte i wydalone wraz ze stolcem.
Paragonimus westermani / Fot. CDC
Dojrzałe postacie wywołują lokalną martwicę i krwawienia z tworzeniem się torbieli wokół zmian zapalnych. Powstałe torbiele mają zwykle średnicę 1-2 cm i zawierają 1 lub 2 dorosłe przywry. W miąższu płuc torbiele te pękają i uwalniają jaja do oskrzelików, co umożliwia ich wydalenie na zewnątrz. W długo utrzymujących się zmianach dochodzi do włóknienia, czasem z towarzyszącym wapnieniem. W trakcie aktywnej fazy inwazji w tkance płucnej otaczającej przywry rozwija się stan zapalny płuc, zapalenie oskrzeli i włóknienie.
Jak często występuje przywrzyca płucna?
Rejonem endemicznym występowania przywrzyc płucnych jest cały świat z wyjątkiem Ameryki Północnej i Europy.
Jak się objawia przywrzyca płucna?
Objawy kliniczne przywrzycy płucnej występują przede wszystkim u osób z umiarkowaną lub ciężką inwazją. Do charakterystycznych objawów należą: kaszel, odkrztuszanie plwociny podbarwionej krwią, gorączka, ból w klatce piersiowej oraz znaczna eozynofilia, czyli zwiększenie odsetka leukocytów kwasochłonnych w rozmazie krwi. W badaniu RTG klatki piersiowej można stwierdzić objawy zapalenia opłucnej. W przypadkach przewlekłych typowo występuje zapalenie oskrzeli i rozstrzenie oskrzeli, czasem powikłane rozwojem ropni płuc. Zajęcie OUN manifestuje się napadami drgawek i objawami ogniskowymi.
Co robić w przypadku wystąpienia objawów przywrzycy płucnej?
W przypadku wystąpienia opisanych objawów u osoby przebywającej na terenach endemicznych występowania przywrzycy płucnej należy zgłosić się do lekarza.
W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie przywrzycy płucnej?
Podstawą rozpoznania przywrzycy płucnej jest wykrycie w kale lub ślinie charakterystycznych jaj tych przywr. Dostępne są również testy serologiczne, szczególnie przydatne w przypadku mało nasilonych zarażeń oraz przy mózgowej lokalizacji pasożytów. W badaniach obrazowych stwierdza się charakterystyczne zmiany: nacieki zapalne, zmiany jamiste, cienie okrągłe i zapalenie opłucnej.
Jakie są metody leczenia przywrzycy płucnej?
W leczeniu przywrzycy płucnej stosuje się leki przeciwpasożytnicze. W niektórych przypadkach konieczne może być leczenie chirurgiczne, m.in. w przypadku zmian płucnych czy zmian OUN.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie przywrzycy płucnej?
Możliwe jest całkowite wyleczenie przywrzycy płucnej.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia przywrzycy płucnej?
Brak szczególnych zaleceń odnośnie do postępowania po zakończeniu leczenia przywrzycy płucnej.
Co robić, aby uniknąć zachorowania na przywrzycę płucną?
Aby uniknąć zachorowania na przywrzyce płucną, należy unikać spożywania surowych, marynowanych lub poddanych niewystarczającej obróbce cieplnej owoców morza w rejonach endemicznego występowania przywrzycy płucnej.