Wyniki nowego badania wskazują, że dieta z ograniczeniem tłuszczu nie działa skuteczniej w zmniejszaniu masy ciała niż dieta śródziemnomorska bogata w tłuszcze roślinne. Badanie to dostarcza kolejnych dowodów na to, że na masę ciała wpływa rodzaj spożywanego tłuszczu, a nie jego całkowita ilość.
Fot. Pixabay.com
Główny autor pracy, dr Ramon Estruch z CIBER OBN – University of Barcelona, Hiszpania, twierdzi, że "Ponad 40-letnia polityka żywieniowa propagująca zmniejszenie ilości tłuszczu w diecie nie przekłada się na zmniejszenie liczby osób otyłych na świecie”.
Według WHO liczba osób otyłych na świecie wzrosła od 1980 roku dwukrotnie. Jak wiadomo, otyłość zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Główna strategia WHO – prowadzona w celu zmniejszenia liczby osób otyłych na świecie – zaleca całkowite dzienne spożycie tłuszczu nieprzekraczające 30% całkowitego dziennego spożycia kalorii. Autorzy badania twierdzą, że takie wytyczne stwarzają wrażenie, że wszystkie tłuszcze są niezdrowe.
Dr Estruch i współpracownicy chcieli sprecyzować, w jaki sposób dieta z ograniczeniem tłuszczu i bogatotłuszczowa dieta śródziemnomorska wpływają na masę ciała i obwód pasa.
Naukowcy przeanalizowali dane 7447 mężczyzn (w wieku 55–80) i kobiet (w wieku 60–80), którzy stanowili część osób włączonych do badania PREDIMED, oceniającego skutki zdrowotne diety śródziemnomorskiej.
U ponad 90% uczestników badania stwierdzono nadwagę lub otyłość oraz cukrzycę typu 2 lub co najmniej trzy czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Uczestników losowo przydzielono do jednej z trzech grup dietetycznych:
- diety śródziemnomorskiej, bez ograniczenia kalorii, bogatej w oliwę z oliwek
- diety śródziemnomorskiej, bez ograniczenia kalorii, bogatej w orzechy
- diety z ograniczeniem tłuszczu w diecie, stosowanej w grupie kontrolnej, w której badanym zalecono unikanie każdego rodzaju tłuszczu.
Wszyscy uczestnicy otrzymali porady dietetyczne, a czas obserwacji wynosił około 5 lat. Wyjściowo oraz raz w roku dokonywano pomiarów masy ciała i obwodu pasa. Przestrzeganie zaleconej diety oceniano za pomocą kwestionariuszy żywieniowych oraz wybranych badań krwi i moczu.
Pod koniec 5-letniej obserwacji badacze zaobserwowali, że całkowite spożycie tłuszczu zmniejszyło się w przypadku osób na diecie ograniczającej ilość tłuszczu z 40% do 37,4%. W obu grupach stosujących dietę śródziemnomorską zaobserwowano nieznaczny wzrost spożycia tłuszczu z 40% do 41,8% dla diety bogatej w oliwę z oliwek i z 40,4% do 42,2% w grupie spożywającej dietę bogatą w orzechy. W obu grupach realizujących dietę śródziemnomorską zmniejszyła się ilość kalorii spożywanych z węglowodanami i białkiem.
Dodatkowo naukowcy zaobserwowali, że niezależnie od grupy po 5 latach wszyscy uczestnicy zmniejszyli nieznacznie masę ciała. Najwięcej – średnio 0,88 kg – stracili pacjenci, którzy stosowali dietę śródziemnomorską bogatą w oliwę z oliwek – w porównaniu z 0,60 kg dla diety śródziemnomorskiej bogatej w orzechy i 0,40 kg dla diety ubogotłuszczowej.
U uczestników wszystkich 3 grup zaobserwowano zwiększenie obwodu pasa, przy czym największe u osób na diecie z ograniczeniem tłuszczu – średni wzrost o 1,2 cm. U pacjentów, którzy realizowali dietę śródziemnomorską bogatą w oliwę z oliwek, średni wzrost obwodu pasa wynosił 0,85 cm, a w grupie diety śródziemnomorskiej bogatej w orzechy – 0,37 cm.
Dr Estruch i jego współpracownicy uważają, że uzyskane wyniki dowodzą niewielkiego wpływu zwiększenia spożycia tłuszczów roślinnych na masę ciała i obwód talii. Jest to wyraźne zwłaszcza przy zestawieniu wyników z danymi uzyskanymi w przypadku diety o zmniejszonej zawartości tłuszczu.
Autorzy dodają, że ”Zamiast tego zaobserwowano małe, ale znaczące zmniejszenie masy ciała i mniejszy wzrost obwodu talii u osób stosujących dietę śródziemnomorską, w porównaniu z grupą kontrolą (z ograniczeniem tłuszczu). Co ważne, nawet niewielkie zmiany w masie ciała wiążą się z korzyściami zdrowotnymi w postaci mniejszego ryzyka takich chorób, jak cukrzyca typu 2 i choroby sercowo-naczyniowe”.
