Pytanie nadesłane do redakcji
Witam, potrzebuję pomocy dla mojej mamy, która jest dializowana i ma bardzo niskie stężenie białka. Trzeba zwiększyć stężenie białka, lecz żeby nie zwiększało się stężenie fosforu. Proszę o pomoc. Jaką dietę zastosować? Pozdrawiam
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Niedożywienie jest poważnym problemem u pacjentów leczonych dializami. Przyczyn jest wiele i u danego pacjenta zwykle występuje więcej niż jedna z nich. Częstą sytuacją jest niedożywienie będące następstwem niedostatecznej podaży białka i energii z pokarmami. Przyczyniać się do tego może utrata apetytu, istniejące choroby przewlekłe (np. cukrzyca, niewydolność serca) lub czynne zakażenia. Zabiegi dializy same w sobie wiążą się z utratą witamin i mikroskładników żywieniowych. Leczenie dializami jest również przyczyną przewlekłego stanu zapalnego wywołanego obecnością w organizmie ciał obcych (cewniki do dializy) oraz kontaktu tkanek chorego z płynami stosowanymi w czasie dializy.
Leczenie niedożywienia zawsze jest najbardziej skuteczne, gdy można usunąć jego przyczynę (np. wyleczyć zakażenie, skutecznie leczyć choroby przewlekłe). Jeżeli przyczynę stanowi niedostateczne spożycie składników pokarmowych, to należy dążyć do zwiększenia ich podaży. Dieta pacjenta leczonego dializami powinna zawierać co najmniej 1,2 g pełnowartościowego białka na kg masy ciała. Zwiększenie podaży białka wiąże się ze zwiększeniem podaży fosforu, co może być problemem u pacjentów mających zbyt duże stężenie fosforanów we krwi. Dlatego najlepiej, aby dieta w takich przypadkach była indywidualnie opracowana przez dietetyka, który uwzględni nie tylko potrzeby żywieniowe pacjenta, ale również jego upodobania. W przypadku samodzielnego opracowywania diety warto posłużyć się tabelami, które zawierają listy produktów bogatych w poszczególne składniki żywieniowe. W sytuacji opisanej w pytaniu należy wybierać produkty bogate w pełnowartościowe białko i zawierające stosunkowo mało fosforu.
Na stronach naszego serwisu można znaleźć informacje na temat źródeł pełnowartościowego białka w pokarmach oraz zestawienie zawartości fosforu w różnych produktach pokarmowych.
Piśmiennictwo:
Książek A., B. Rutkowski (red.): Nefrologia. Wydanie I. Lublin 2004.Szczeklik A. (red.): Interna Szczeklika. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012.
