Pytanie nadesłane do redakcji
Wydaje mi się, że mam problem z żołądkiem. Wstaję rano i pierwsze co odczuwam, to jakiś skurcz żołądka, kaszlę i mam nudności, ale nic nie ulewam z żołądka, tylko puste powietrze. Jak coś zjem, to też się tak dzieje. Czasem zdarzy mi się zwymiotować wypitym napojem lub zjedzonym posiłkiem. Robiłem test na Helicobakter, ale nic nie wykazał, badania ogólne też dobre, nie mam czasu iść do gastrologa. Nie jem regularnie, ale staram się nie głodzić. Pomóżcie mi jakoś złagodzić albo pozbyć się tego.
Odpowiedź
Bóle skurczowe w nadbrzuszu, nudności i wymioty mogą być objawem kilku chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. Możemy podejrzewać w tym przypadku m.in. chorobę refluksową przełyku, zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, ale także chorobę wrzodową. Objawy poranne z towarzyszącym kaszlem mogą wskazywać na chorobę refluksową. Opisane objawy mogą być spowodowane także przepukliną rozworu przełykowego, czyli nieszczelnością wpustu, która często towarzyszy chorobie refluksowej.
Nudności występują u około połowy chorych na dyspepsję czynnościową, towarzyszą epizodom bólu w nadbrzuszu, nasilającego się po przyjęciu pokarmu. Może występować także wczesne przesycanie, wzdęcia, uczucie pełności w jamie brzusznej. Inną przyczyną nudności i wymiotów oraz bólów nadbrzusza mogą być zaburzenia motoryczne przewodu pokarmowego (np. zaburzenia opróżniania żołądka - gastropareza), która często towarzyszy cukrzycy. Wszelkie stany zapalne toczące się w obrębie jamy brzusznej (np. zapalenie trzustki, wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego) mogą powodować nudności i wymioty. Ważne jest także wykluczenie działań niepożądanych stosowanych leków, ponieważ jest to najczęstsza przyczyna nudności i wymiotów.
Diagnostyka różnicowa jest bardzo szeroka i na podstawie informacji zawartych w pytaniu nie można ustalić rozpoznania. Jeżeli badania laboratoryjne są prawidłowe, warto zacząć diagnostykę od podstawowych badań obrazowych, np. ultrasonografii jamy brzusznej. Poza tym konieczne będzie wykonanie badania gastroskopowego.
Nudności i wymioty mogą mieć wiele przyczyn, niekoniecznie związanych z chorobami przewodu pokarmowego. Być może trzeba będzie rozszerzyć diagnostykę o choroby innych narządów i układów, np. choroby układu nerwowego, choroby endokrynologiczne (gruczołów dokrewnych), metaboliczne, zakaźne.