Pytanie nadesłane do redakcji
Mój 5-letni synek jest od 2,5 roku leczony farmakologicznie pod kątem zaparć, brał już parafinę, Laktulozę, Metoklopramid, Duphalac, a teraz od ponad roku Asamax, Debridat, Dicoman i Forlax. Bez Forlaxu ani rusz, a reszta to chyba bez znaczenia. Gdy próbuję odstawić Forlax, to nie wypróżnia się nawet tydzień. Miał endo- i kolonoskopię, wyniki chyba dobre - w badaniu histologicznym - skąpe nacieki z komórek limfoidalnych i eozynofilów od 11 do 34 (maks. w zagięciu wątroby). Wlew doodbytniczy z zaleganiem - po 24 h, wypróżnił się z wysiłkiem po lewatywie. Oprócz tego często graniczne lub bardzo małe stężenie żelaza. Znajduje się pod opieką poradni metabolicznej z powodu zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej. Poradnia zaburzeń wzrastania - niedowaga, masa ciała 14 kg, a je za 5. Wyniki reszty badań prawidłowe. Proszę o radę, co można jeszcze sprawdzić, ponieważ syn od września idzie do szkoły, a ja to kiepsko widzę. Dziękuję z góry i pozdrawiam
Odpowiedziała
dr med. Anna Rybak
Klinika Gastroenterologii
Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa
Szanowna/y Pani/Panie,
zaparcie stolca u dzieci jest chorobą przewlekłą i często wymaga wieloletniego leczenia farmakologicznego. W leczeniu zaparcia stosuje się wiele leków, również wymienione leki działające osmotycznie (laktuloza, makrogole, np. Forlax, Moxalole) czy błonnik. Pozostałych wymienionych w Pani/ Pana liście leków nie zaleca się w terapii zaparcia stolca.
Ważne jest, aby tak zoptymalizować dawkę leków, żeby dziecko wypróżniało się codziennie i oddawało bez wysiłku miękki stolec. Należy unikać sytuacji, w których oddawanie suchego, zapartego stolca będzie sprawiało dziecku ból, gdyż wówczas stolec będzie wstrzymywany, co w konsekwencji nasili problem.
Rozszerzenie diagnostyki zaparcia stolca powinno mieć miejsce minimum po 2 miesiącach nieskutecznej terapii farmakologicznej (odpowiednimi dawkami leków). Należy wówczas wykonać badania w kierunku chorób organicznych mogących stanowić przyczynę zaparcia (między innymi chorobę Hirschprunga, niedoczynność tarczycy, zwężenie jelita grubego). Najczęstszą jednak przyczyną zaparcia jest czynnościowe, tzw. nawykowe zaparcie stolca.
Zarówno te zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego, jak i przytoczone wyniki badania histopatologicznego wycinków jelita grubego, niedobór masy ciała oraz małe stężenie żelaza wskazują na konieczność konsultacji z lekarzem pediatrą lub gastrologiem w celu prześledzenia diety dziecka i ewentualnego rozszerzenia diagnostyki gastrologicznej.