Ocet jabłkowy – właściwości i przygotowanie

Ocet jabłkowy jest często wykorzystywany w polskiej kuchni. Przypisuje się mu liczne właściwości zdrowotne, choć nie znajduje to odzwierciedlenia w dobrej jakości badaniach naukowych. Samodzielne przygotowanie ostu jabłkowego nie jest trudne, trzeba jednak wiedzieć, jak właściwie to zrobić oraz w jakiej formie najlepiej go przyjmować.

Fot. pixabay.com

Ocet jabłkowy – właściwości

Ocet jabłkowy należy do tych produktów żywnościowych, którym przypisuje się niezliczone korzyści zdrowotne. Niestety nie wskazują na to dostępne badania naukowe, a potwierdzające te korzyści wnioski są wysuwane na podstawie badań o bardzo słabej jakości.

Uważa się na przykład, że ocet jabłkowy może zmniejszać stężenie cholesterolu całkowitego i triglicerydów u chorych na cukrzycę typu 2. Z kolei u wykorzystujących w diecie ocet jabłkowy pacjentów bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej zaobserwowano zmniejszenie stężenia glukozy na czczo oraz stężenia HbA1C. Jednak nawet autorzy wskazujących na te korzyści publikacji zwracają uwagę na stosunkowo małą liczbę badań włączonych do metaanalizy, a także niejednorodność wyników oraz niepoprawną metodykę niektórych badań. Uniemożliwia to wyciągnięcie wiarygodnych wniosków. Dodatkowo należy podkreślić, że w dotychczas publikowanych wytycznych towarzystw diabetologicznych nie rekomenduje się przyjmowania octu jabłkowego w celu uzyskania kontroli glikemii u chorych na cukrzycę.

Postuluje się ponadto korzystny wpływ octu jabłkowego na redukcję masy ciała, co sugeruje, że można ten produkt traktować jak skuteczny sposób na odchudzanie. Niestety, podobnie jak w przypadku badań oceniających wpływ octu jabłkowego na gospodarkę węglowodanową, i tym razem nie są dostępne potwierdzające te opinie badania dobrej jakości, prowadzone na odpowiednio licznej grupie ochotników.

Wiele osób wierzy także w przeciwzapalne właściwości octu jabłkowego i możliwości jego wykorzystania w leczeniu zapalenia stawów. Trzeba jednak zaznaczyć, że dotychczas nie są dostępne naukowe publikacje naukowe oceniające skuteczność i bezpieczeństwo stosowania octu jabłkowego w celu łagodzenia przebiegu tej choroby. W internecie można również znaleźć informacje na temat rzekomego korzystnego wpływu octu jabłkowego na leczenie trądziku oraz wskazujące na jego przeciwłupieżowe właściwości.

Jak przygotować ocet jabłkowy w domu?

Brak dowodów naukowych na korzystne lecznicze działanie octu jabłkowego nie przekreśla jednak jego wartości jako produktu spożywczego.

Przygotowanie domowego octu jabłkowego nie jest trudne. Potrzebujemy około 1 kg jabłek, 1,5 litra letniej wody oraz 2 łyżki cukru.

Szklany słój należy napełnić jabłkami (pokrojonymi wraz ze skórką i gniazdami nasiennymi) do 3/4 jego objętości. Tak przygotowane jabłka zalewamy wodą, w której uprzednio rozpuszczamy cukier (jabłka muszą być w pełni przykryte przygotowanym płynem). Następnie nakryty gazą i zabezpieczony gumką recepturką słój odstawiamy w ciemne miejsce.

Początkowo jabłka unoszą się na powierzchni płynu i można zaobserwować tworzenie się piany (taki proces może trwać nawet 6 tygodni; w tym czasie jabłka można delikatnie mieszać). Następnie jabłka zaczynają opadać na dno, a na powierzchni płynu powstaje galaretowata substancja – tzw. matka octowa (od tego momentu nie należy mieszać octu). Po około 4 tygodniach gotowy do spożycia ocet przelewamy przez sito do szklanych butelek. Po jakimś czasie na dnie butelek może powstać osad; jest to całkowicie naturalny proces, którym nie należy się niepokoić.

Jak pić ocet jabłkowy?

Jeśli już zdecydujesz się na przyjmowanie octu jabłkowego, należy zawsze rozcieńczać go z wodą lub dodawać do posiłku. Rozsądne wydaje się także nie przekraczanie ilości 15 ml/dzień.

Ocet jabłkowy – skutki uboczne spożycia

Generalnie uznaje się, że ocet jabłkowy wykorzystywany jako dodatek do potraw nie wywołuje niepożądanych skutków ubocznych. Natomiast spożywany w większych ilościach (bez rozcieńczenia) i przez dłuższy czas może powodować niepożądane skutki, jak zmniejszenie stężenia potasu we krwi (hipokaliemia) oraz erozja szkliwa.
W badaniach zaobserwowano ponadto, że nawet jednorazowa aplikacja octu jabłkowego na skórę może prowadzić do oparzeń chemicznych.