Pytanie nadesłane do redakcji
Moje 5-letnie dziecko ma od stycznia mokry kaszel. Podczas wakacji kaszel się wyciszył. Byłam pewna, że to koniec, ale od września pojawił się znowu. Wyniki wszystkich badań są dobre. Testy alergiczne negatywne, a kaszel jest nadal. Co mam robić dalej? Do jakiego lekarza się udać?
Odpowiedź
Najczęstszą przyczyną występowania kaszlu u małych dzieci są infekcje. Nie napisała Pani czy dziecko uczęszcza do przedszkola? Czy ma częsty kontakt z innymi dziećmi?
Wrzesień jest miesiącem, w którym po przerwie wakacyjnej dzieci wracają do przedszkoli i szkół. Częstsze kontakty z rówieśnikami sprzyjają transmisji zakażeń, zwłaszcza wywołanych przez wirusy. „Mokry” (produktywny) kaszel zwykle poprzedzony jest nieżytem błony śluzowej nosa. Dziecko kaszle wówczas głównie po położeniu się do łóżka, rano po przebudzeniu oraz po wysiłku.
Inną przyczyną objawów może być narażenie na dym tytoniowy. Czy ktoś z opiekunów dziecka pali papierosy?
Przy wymienionych przez Panią objawach, po wykluczeniu występowania u dziecka choroby alergicznej oraz przerostu migdałka gardłowego (wskazana konsultacja laryngologiczna) można podjąć próbę leczenia immunomodulującego. Dysponujemy obecnie lekami pochodzenia roślinnego oraz lizatami bakteryjnymi. Preparaty dostępne są w postaci tabletek podjęzykowych, kropli do nosa, tabletek doustnych.
Niezwykle ważne jest również terminowe realizowanie szczepień ochronnych. Istnieje możliwość dodatkowego uodpornienia dziecka szczepionkami przeciwko szczepionkami przeciwko meningokokom, ospie wietrznej, COVID-19 oraz grypie.
Więcej o szczepieniach:
- Szczepienie przeciwko grypie u dzieci
- Szczepienie przeciwko COVID-19 dzieci i młodzieży – czy szczepienie jest wskazane i bezpieczne? Pomocne informacje
- Szczepienie przeciwko ospie wietrznej
- Szczepienie przeciwko ospie wietrznej dla dzieci uczęszczających do żłobka
Wzrostowi odporności organizmu sprzyja również higieniczny tryb życia, na który składają się: odpowiednia dla wieku ilość snu, spacery i aktywność fizyczna, dieta (bogata w warzywa i owoce) ubiór dostosowany do warunków otoczenia.
Lekarzem leczącym dziecko powinien być przede wszystkim lekarz rodzinny lub pediatra.
redakcja mp.pl wyjaśnia
Mokry kaszel u dziecka, nazywany także produktywnym, charakteryzuje się odkrztuszaniem wydzieliny. Najczęściej u dzieci obserwuje się go w przebiegu infekcji – nieżytu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, zapaleniu oskrzeli, zapaleniu płuc – jest on wówczas spowodowany toczącym się w drogach oddechowych procesem zapalnym, który powoduje nadprodukcję gęstej, lepkiej wydzieliny. Często w trakcie zdrowienia kaszel mokry u dziecka zamienia się w suchy. Kaszel mokry może także występować w przebiegu mukowiscydozy, astmy (wówczas wydzielina jest przeźroczysta, lepka), przewlekłego zapalenia oskrzeli, grzybicy i innych chorób.
Co stosować na kaszel mokry u dziecka?
Mokry kaszel jest korzystny, ponieważ umożliwia usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych, dlatego nie powinno się go hamować. Na kaszel mokry u dziecka stosuje się preparaty o działaniu mukoaktywnym w postaci syropów, roztworów lub tabletek czy nebulizacji, zawierające m.in. ambroksol, acetylocysteinę, karbocysteinę czy erdosteinę. Leki te, zależnie od preparatu, mogą zmniejszać lepkość wydzieliny, zmniejszać jej ilość lub działać wykrztuśnie. Z uwagi na czas ich działania wynoszący zwykle kilka godzin, powinno się je podawać w godzinach przedpołudniowych, aby nie nasilać kaszlu u dziecka w nocy. Bardzo ważne w leczeniu kaszlu mokrego jest odpowiednie nawadnianie dziecka, przydatne mogą być też nebulizacje z fizjologicznego roztworu NaCl.
Piśmiennictwo:
Hermanowicz-Salamon J.: Przewlekły kaszel – algorytm postępowania. Terapia. 2012; 2(268): 29–34.Milanowski A. (red.): Choroby układu oddechowego. Biblioteka pediatry. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000.
Kulus M., Feleszko W.: Skuteczność immunostymulacji doustnej w prewencji zakażeń układu oddechowego u dzieci. Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; 9, (262): 15–18.
Roszkowski-Śliż K.: Wpływ palenia na powstawanie i przebieg chorób obturacyjnych. Terapia. 2008; 9(213): 14–16.
Sybilski A.J.: Częste infekcje układu oddechowego u małych dzieci – czy jest się czym martwić? Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; 3(253): 6–13.
Szczawińska-Poplonyk A., Bręborowicz A.: Szczepienia ochronne w profilaktyce zakażeń układu oddechowego u dzieci. Terapia. Zakażenia układu oddechowego. 2012; XX, 2(268): 18–26.
