Czy można się odczulać całe życie?

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, w bardzo wczesnym wieku, wykryto u mnie alergię głównie na pyłki i pleśnie, od 7. roku życia byłem odczulany przez 10 lat (plus 2 lata przerwy w okresie dojrzewania). Stosowano dwie szczepionki robione na zamówienie. W wieku około 13 lat, zaobserwowałem silne swędzenie, obrzęk wargi, czasami mdłości, i plamy na skórze po zjedzeniu owoców i surowych warzyw. Obecnie mam 22 lata i nie jestem odczulany, gdyż jak twierdzi mój były już alergolog nie można się całe życie odczulać, poza tym nie było widać praktycznie żadnej poprawy. Od lutego do października każdego roku jestem na stałych lekach (do niedawna był to Telfast 180 mg, obecnie Singulair rano, wieczorem Xyzal).
Moje pytanie brzmi, jak bardzo odczuwalne są dla organizmu skutki braku owoców, których nie jem praktycznie od 13. roku życia. Warzywa spożywam tylko gotowane, ale wiąże się to również z długością przygotowania posiłku, stąd jem je bardzo rzadko, 1 raz na dwa tygodnie. Zaobserwowałem, że odkąd rozpoznałem alergie krzyżową u siebie, odczuwam niechęć do owoców i warzyw, dlatego jem je bardzo rzadko i w małych ilościach. Czy są jakieś alternatywy bądź owoce zupełnie nieuczulające? Dotąd nie znalazłem takich. Drugie pytanie brzmi, czy możliwe jest, aby taką alergią krzyżową tłumaczyć gorszą przemianę materii? Do 15. roku byłem przeraźliwie chudy, mimo iż jadłem bardzo dużo, o nieregularnych porach, obecnie mam sporą nadwagę ważę 89 kg przy 178 cm wzrostu. Nie chcę się tutaj tłumaczyć alergią, bo w sumie ciężko mi sobie wyobrazić aż taki jej wpływ, ale po prostu szukam przyczyny aż takiej wagi. Nie uważam, że jem mniej zdrowo lub w większych ilościach niż to miało miejsce w latach wcześniejszych. Bardzo proszę o odpowiedź na nurtujące mnie pytania. Z góry dziękuję!

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie

Nie ma górnej granicy długości okresu odczulania. Najczęściej czas trwania immunoterapii całorocznej to 3 lata, immunoterapii przedsezonowej – 5 lat.

Brak efektów klinicznych po dwuletnim okresie stosowania immunoterapii jest wskazaniem do jej zakończenia i ewentualnego ponownego przeanalizowania związku występujących objawów klinicznych z podejrzewanym alergenem. Zdarza się, że dopiero zmiana składu stosownego preparatu prowadzi do poprawy klinicznej. W przypadku alergii poliwalentnej (uczulenie na wiele alergenów) efekt odczulania jest niewielki.

Podobieństwo alergenów pyłku roślin i alergenów owoców i warzyw u niektórych chorych prowadzi do wystąpienia objawów OAS (oral allergy syndrome) manifestujących się uczuciem świądu w jamie ustnej, obrzękiem języka, warg, krtani, bólem gardła itp.). W przypadku reakcji związanych z tzw. alergenami termolabilnymi obróbka termiczna (gotowanie, mrożenie) chroni przed występowaniem objawów klinicznych po zjedzeniu produktów roślinnych. Rośliny zawierają także alergeny termostabilne, w tym przypadku obróbka termiczna jest nieskuteczna. Raczej nie zdarza się, aby chory z objawami OAS nie mógł jeść żadnych warzyw i owoców.

Metodami diagnostycznymi ułatwiającymi wykrycie uczulenia są testy punktowe z podejrzanym alergenem, oznaczanie swoistych przeciwciał IgE, test potarcia, test wargowy, próba eliminacji i prowokacji podejrzanym pokarmem.

Niedobory witamin, mikroelementów, w przypadku ich występowania można uzupełniać preparatami farmakologicznymi.

Działaniem niepożądanym niektórych leków antyhistaminowych, zwłaszcza przyjmowanych przez długi czas, może być zwiększone łaknienie, co w konsekwencji może prowadzić do zwiększenia masy ciała.

Prawidłowy wskaźnik masy ciał BMI wynosi 18,5-25. oblicza się go, dzieląc masę ciała przez kwadrat wysokości. W Pana przypadku BMI wynosi 28 co wskazuje na nadwagę. Może warto byłoby wybrać się do dietetyka w celu ustalenia prawidłowej diety?

Poza dietą czynnikami ułatwiającym normalizację wagi ciała są ćwiczenia fizyczne. Przykładowe wielkości spalania kalorii w czasie 15-to minutowej aktywności fizycznej towarzyszącej poniżej wymienionym czynnościom wynoszą:

• taniec latynoamerykański – 250 kalorii
• bieganie – 188 kalorii
• pływanie – 158 kalorii
• piłka nożna – 129 kalorii
• wspinaczka górska – 126 kalorii
• tenis – 107 kalorii
• jazda na rowerze – 98 kalorii
• jazda na nartach – 96 kalorii
• chodzenie – 75 kalorii
• ćwiczenia na siłowni – 65 kalorii