Pytanie nadesłane do redakcji
Moja 21-letnia córka leczy się z powodu niedoczynności tarczycy. Obecnie stosowana dawka Euthyroxu – 75. Ma duże problemy z utrzymaniem stałej wagi, ostatnio (w ciągu 2 miesięcy) przytyła 3 kg. Córka jest weganką i odżywia się racjonalnie (dużo na ten temat czyta, komponuje zróżnicowane posiłki). Proszę o podpowiedź, czym zastąpić warzywa zawierające substancje wolotwórcze oraz soję. Dodatkowo – jak kontrolować wagę, czy niezbędne jest liczenie kalorii przez cały czas? Czy można prosić o polecenie lekarza dietetyka w Warszawie, który podjąłby się konsultacji i ułożenia diety dla takiej osoby?
Odpowiedziała
dr n. med. Lucyna Pachocka
kierownik Ogólnopolskiego Centrum Dietetyki Instytutu Żywności i Żywienia
W przypadku niedoczynności tarczycy w organizmie dochodzi do niedoboru hormonów wytwarzanych przez ten narząd. Należą do nich tyroksyna, trijodotyronina i kalcytonina. Hormony te odpowiadają za prawidłowy metabolizm składników odżywczych i regulują temperaturę ciała. Ich niedobór może się przyczynić do nieprawidłowej aktywności metabolicznej, zaburzeń cyklu miesiączkowego oraz zmniejszonej płodności. Leczenie dietetyczne polega na zwiększeniu spożycia jodu w diecie (jod bierze udział w syntezie hormonów tarczycy), ograniczeniu spożycia związków wolotwórczych (zaburzają wchłanianie tego pierwiastka z pożywienia) oraz zmniejszeniu spożycia cholesterolu. Szczególnie ważne jest spożycie ryb morskich, alg, bogatych nie tylko w jod, ale również w nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy ω-3, polecane także w profilaktyce i leczeniu zaburzeń lipidowych.
Zalecane spożycie jodu w wieku 21 lat wynosi 150 µg/dobę. W tabeli przedstawiono zawartość jodu w wybranych produktach.
Z kolei substancje wolotwórcze występują w soi, brukselce, kalafiorze, brukwi, rzepie, gorczycy, orzeszkach ziemnych, szpinaku, gruszkach, prosie, truskawkach. Dlatego najlepiej nie spożywać tych produktów.
Proszę także pamiętać o ogólnych zasadach zdrowego żywienia, w tym o wyborze produktów mlecznych o obniżonej zawartości tłuszczu (1–2%) ze względu na możliwość wystąpienia hipercholesterolemii. Z tego też powodu należałoby zastępować tłuszcze zwierzęce tłuszczami roślinnymi (ze względu na obecność nienasyconych kwasów tłuszczowych, które wpływają korzystnie na gospodarkę lipidową).
Tabela. Zawartość jodu w wybranych produktach | |
---|---|
Produkt 100g |
Jod µg/100g produktu |
Dorsz świeży | 110 |
Mintaj świeży | 103 |
Tuńczyk świeży | 50 |
Tuńczyk w oleju | 25 |
Sardynka w pomidorach | 25 |
Oliwa z oliwek | 5 |