Kiwi to owoc dostępny przez większą część roku. Z uwagi na swój smak, cieszy się dużą popularnością. Ponadto charakteryzuje się dużą zawartością witaminy C oraz potasu. Badania z ostatnich lat wskazują, że jego spożycie może pomagać w leczeniu zaparć. Ile owoców należy zjeść, aby złagodzić problemy trawienne?
Fot. Photomix Company/ pexels.com
Kiwi - pochodzenie, smak
Aktinidia chińska, zwana potocznie kiwi lub agrestem chińskim, to roślina osiągająca około 10 m wysokości. Ma zdrewniałe pędy oraz liście o charakterystycznym kształcie przypominającym serce.
Owoce kiwi wielkością zbliżone są do jaja kurzego. Pokrywa je jasnobrązowa skórka z włoskami. Pod nią znajduje się soczysty, słodko-kwaśny miąższ koloru zielonego. Wewnątrz owocu znajdują się drobne, czarne i miękkie nasiona ułożone na kształt wieńca.
Wartość odżywcza kiwi
Kiwi to owoc charakteryzujący się małą wartością energetyczną (15 kcal na 100g kiwi). Zawiera on duże ilości witaminy C, przewyższając nieznacznie jej zawartość w owocach cytrusowych. Owoce kiwi wyróżnia także stosunkowo duża zawartość potasu. Owoce te zawierają także szereg składników bioaktywnych, m.in. przeciwutleniacze i kwasy organiczne.
Polecamy: Niedobór potasu (hipokaliemia): przyczyny, objawy i leczenie
Zawartość poszczególnych witamin i składników mineralnych w owocach kiwi zamieszczono w tabeli poniżej.
| Tabela. Zawartość witamin i składników mineralnych w owocach kiwi | |
|---|---|
| Wartość odżywcza 100 g kiwi | |
| wartość energetyczna [kcal] | 15 |
| białko [g] | 0,9 |
| tłuszcz ogółem [g] | 0,5 |
| węglowodany ogółem [g] | 13,9 |
| błonnik pokarmowy [g] | 2,1 |
| witamina B1 [mg] | 0,2 |
| witamina B2 [mg] | 0,05 |
| witamina B3 [mg] | 0,5 |
| witamina C [mg] | 59 |
| β-karoten [µg] | 43 |
| witamina A [µg] | 7 |
| witamina E [mg] | 0,2 |
| sód [mg] | 4 |
| potas [mg] | 290 |
| wapń [mg] | 25 |
| fosfor [mg] | 32 |
| żelazo [mg] | 0,4 |
| magnez [mg] | 15 |
| Źródło: Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K. i wsp.: Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003 | |
Skuteczność owoców kiwi w leczeniu zaparć
W ciągu ostatnich lat w badaniach z randomizacją wykazano, że spożycie owoców kiwi jest skuteczne i bezpieczne w leczeniu zaparć. Do powyższych badań włączono dorosłych chorych z zaparciem czynnościowym lub zespołem jelita drażliwego z zaparciem. Chorym podawano 2 owoce kiwi dziennie. W grupach kontrolnych stosowano w zależności od badania: babkę płesznik (7,5–12 g/d) lub śliwki (100 g/d). Okres obserwacji wynosił 4 tygodnie. Po tym czasie zaobserwowano, że zarówno u chorych z zaparciem czynnościowym, jak i z zespołem jelita drażliwego z zaparciem spożywanie 2 owoców kiwi dziennie wpływało na znamienną poprawę względem wartości początkowych liczby spontanicznych wypróżnień oraz nasilenia wybranych objawów żołądkowo-jelitowych.
Sugeruje się kilka możliwych mechanizmów, w wyniku których kiwi jest skuteczne w zwalczaniu zaparć. Po pierwsze ilość i rodzaj błonnika pokarmowego oraz obecność aktynidyny, enzymu proteolitycznego, który rozkłada białka i ułatwia trawienie. Możliwe, że kiwi zawiera także inne substancje biologicznie czynne, które poprawiają perystaltykę jelit.
Kiwi a parametry gospodarki lipidowej
W jednym z badań podjęto próbę oceny spożycia dwóch owoców kiwi dziennie na profil lipidowy, poziom przeciwutleniaczy i markery peroksydacji lipidów u osób dorosłych z hiperlipidemią. Po 8 tygodniach interwencji zaobserwowano zwiększenie stężenia cholesterolu frakcji HDL (potocznie zwanego „dobrym” cholesterolem) oraz zmniejszenie stosunku LDL-C/HDL-C i TC/HDL-C.
Polecamy: Cholesterol - funkcje, źródła, frakcje, stężenie
Alergia na kiwi
Alergia na kiwi występuje stosunkowo rzadko. Jest ona także w niewielkim stopniu opisana. Do głównych alergenów kiwi zalicza się m.in. aktynidynę, białko podobne do taumatyny, cystatynę i kiwellinę. Alergia na kiwi często wiąże się z reakcją krzyżową z pyłkiem brzozy oraz pyłkami traw.
Spożycie kiwi u niektórych osób może powodować tzw. zespół alergii jamy ustnej (zwany inaczej zespołem miejscowej anafilaksji jamy ustnej lub zespołem Amlot-Lessofa). Do jego objawów zalicza się najczęściej świąd i obrzęk błony śluzowej warg i jamy ustnej, gardła oraz krtani. Natomiast objawy uogólnione, takie jak: bóle brzucha, biegunka, wymioty czy nawet wstrząs anafilaktyczny występują rzadko.
Zobacz również: Zespół alergii jamy ustnej u dzieci
Piśmiennictwo
- Gearry R., Fukudo S., Barbara G. i wsp.: Consumption of 2 green kiwifruits daily improves constipation and abdominal comfort-results of an international multicenter randomized controlled trial. Am. J. Gastroenterol., 2023; doi: 10.14309/ajg.0000000000002124
- Chey S.W., Chey W.D., Jackson K., Eswaran S.: Exploratory comparative effectiveness trial of green kiwifruit, psyllium, or prunes in us patients with chronic constipation. Am. J. Gastroenterol., 2021; 116: 1304–1312
- Bayer S.B., Heenan P., Frampton C. i wsp.: Two gold kiwifruit daily for effective treatment of constipation in adults-a randomized clinical trial. Nutrients, 2022; 14: 4146
- Chang W-H, Liu J-F (2009) Effects of kiwifruit consumption on serum lipid profiles and antioxidative status in hyperlipidemic subjects. Int. J. Food Sci. Nutr. (on line) (1):1–8
- Gugała A., Kurowski M., Kowalski ML.: Alergia na pokarmy w Polsce na tle innych krajów Europy – wyniki projektu EuroPrevall. Alergia Astma Immunologia 2021, 26 (1): 18–26.
- Mrówka-Kata K., Fira R., Namysłowski G. i wsp.: Zespół Amlot-Lessofa-zespół alergii jamy ustnej. Forum Medycyny Rodzinnej 2007; 1(4): 355–357.
