Pytanie nadesłane do redakcji
Moja 10-letnia córka ma ponoć astmę poinfekcyjną. Choroba z reguły przebiega podobnie, najpierw katar, lekko podniesiona temperatura, potem mokry kaszel i mocno zatkany nos, po 3 dniach dochodzi kaszel, najpierw mokry, a potem suchy i męczący, szczególnie nasila się rano i przed zaśnięciem. Kiedy kaszel zaczyna być duszący, oprócz klasycznych leków na przeziębienie. zaczynam podawać jej Flixotide 125. Niestety zazwyczaj kaszel trwa kolejne 3-4 dni i mam wrażenie, że po Flixotide wcale nie jest dużo lepiej. A dziecko bardzo się męczy. Ja natomiast nie jestem w stanie wytrzymać ciągłego kaszlu. Zaczynam się nawet zastanawiać, czy to Flixotide, aby jej nie szkodzi. Czy jest jakaś alternatywne postępowanie?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Nie każdy kaszel poinfekcyjny wymaga leczenia wziewnymi glikokortykosteroidami (Flixotide). Leki z tej grupy stosuje się w leczeniu astmy, poinfekcyjnej nadreaktywności oskrzeli, eozynofilowego zapalenia oskrzeli, w niektórych przypadkach zapalenia krtani oraz w ciężkich postaciach przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
W następstwie zakażenia układu oddechowego wywołanego niektórymi wirusami może dojść do przejściowego uszkodzenia nabłonka oddechowego. W okresie tym, trwającym nawet do 3 miesięcy, może występować nadwrażliwość (nadreaktywność) oskrzeli. Stan ten klinicznie manifestuje się napadowym suchym kaszlem, świszczącym oddechem występującymi po wysiłku pod wpływem zmieniających się warunków atmosferycznych (niskie temperatury otoczenia, wiatr, mgła), po emocjach. Nadreaktywność oskrzeli jest także typową cechą astmy. W odróżnieniu od przemijającej nadreaktywności poinfekcyjnej wymagającej krótkotrwałego leczenia, astma jest chorobą o przebiegu przewlekłym, leczenie trwa znacznie dłużej, czasami całe życie chorego.
Nie napisała Pani czy dziecko było diagnozowane w kierunku astmy. Czy były wykonywane testy z alergenami? Badania czynnościowe? U dziesięciolatka można już wykonać badania czynnościowe płuc (spirometria) oraz badanie pikflometryczne wykonywane w warunkach domowych.
Objawy występujące u Pani córki nie są charakterystyczne dla nadreaktywności oskrzeli.
Produktywny (wilgotny) kaszel rano (po przebudzeniu?), po położeniu do łóżka najczęściej występuje w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych (kaszel związany ze ściekaniem wydzieliny z górnych dróg oddechowych). W zapaleniu górnych dróg oddechowych może występować również napadowy suchy kaszel, czasami „kaszel szczekający”.
W leczeniu typowych infekcji wirusowych najczęściej wystarcza leczenie objawowe.
Można zastosować inhalacje z fizjologicznego roztworu chlorku sodu, w kaszlu produktywnym (wilgotnym) z 3% chlorku sodu (mgiełka Zabłocka, Nebu-dose hypertonic itp.).
Przy suchym kaszlu będącym następstwem infekcji górnych dróg oddechowych można doraźnie przyjąć preparat przeciwkaszlowy.
Nieżyt nosa, zwłaszcza związany z blokadą nosa wymaga podania leków zmniejszających obrzęk błony śluzowej nosa.
Przedłużanie się utrzymywania objawów, ciężki stan chorego, występowanie jakichkolwiek objawów niepokojących zawsze są wskazaniem do konsultacji lekarskiej.
Piśmiennictwo:
Bielecka T., Feleszko W., Ziółkowski J.: Przewlekły kaszel u dzieci - kiedy do specjalisty? Pediatria po dyplomie. 2012; 16,6: 46-52.Chmielewska-Szewczyk D.: Astma wczesnodziecięca-postępowanie w zaostrzeniach i okresach remisji. Alergia. 2010; 3/45: 19-21.
Emeryk A., Bręborowicz A., Lis G.: Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci. Elsevier Urban&Partner, 2010.
Hassmana-Poznańska E.: Pediatria po dyplomie. 2011 Wydanie Specjalne: Katar: 25-32.
Kulus M., Feleszko W.: Skuteczność immunostymulacji doustnej w prewencji zakażeń układu oddechowego u dzieci. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; XIX, 9(262): 15-18.
Sybilski A.J.: Częste infekcje układu oddechowego u małych dzieci - czy jest się czym martwić? Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; 3, (253): 6-13.
Szczawińska-Poplonyk A., Bręborowicz A.: Szczepienia ochronne w profilaktyce zakażeń układu oddechowego u dzieci. Terapia. Zakażenia układu oddechowego. 2012, XX, 2 (268): 18-26.
Yanushevych M., Feleszko W., Bartosiewicz W.: Farmakoterapia infekcji górnych dróg oddechowych. Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2013, XXI, 12(298): 7-13.
Zawadzka-Krajewska A.: Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Alergia. 2011: 2/48: 39-41.
