Istota zabiegu operacyjnego
Rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy) to stosunkowo nowy typ zabiegu bariatrycznego o charakterze restrykcyjnym. Najczęściej wykonywany jest sposobem laparoskopowym.
Polega na usunięciu około 85% powiększonego żołądka i pozostawieniu jedynie jego fragmentu tak, że staje się on cienką rurą. Odcięty za pomocą tzw. staplerów fragment żołądka usuwany jest następnie poza organizm. Zmniejszenie objętości żołądka do około 150 ml powoduje, że chory nie jest w stanie przyjmować jednorazowo tak dużych objętości pokarmu jak przed zabiegiem operacyjnym. Przyczynia się to do utraty masy ciała.
Zaletą wykonania zabiegu sposobem laparoskopowym są niewątpliwie mniejsze rany pooperacyjne i szybsze ich gojenie się. Ponadto chorzy szybciej odzyskują pełnię aktywności zawodowej, a czas hospitalizacji znacznie się skraca.
Ryc. 1. Rękawowa resekcja żołądka
Kto jest odpowiednim kandydatem do zabiegu operacyjnego rękawowej resekcji żołądka?
W świetle najnowszych doniesień naukowych rękawowa resekcja żołądka należy dziś do podstawowych zabiegów bariatrycznych. Oznacza to, że wskazania do tego typu operacji nie różnią się od typowych wskazań do operacyjnego leczenia otyłości. Jej wykonanie zalecane jest także u chorych, u których wcześniejsze leczenie za pomocą regulowanej opaski żołądka nie przyniosło oczekiwanych korzyści, lub chorzy ci nie są w stanie regularnie przychodzić na wizyty kontrolne.
U większości chorych wykonanie rękawowej resekcji żołądka pozwala na uzyskanie zadowalającego spadku masy ciała. W określonych przypadkach u chorych, u których utrata masy ciała jest niewystarczająca, lub u chorych bardzo otyłych – rękawowa resekcja żołądka może być pierwszym etapem kilkuetapowego leczenia operacyjnego otyłości. Zwykle poprzedza ona wykonanie takich procedur jak ominięcie żołądkowo-jelitowe (gastric bypass) lub wyłączenie dwunastnicze (duodenal switch).
Czego się należy spodziewać po zabiegu rękawowej resekcji żołądka?
Zabieg operacyjny przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym i trwa około 90 minut. Po zabiegu chory musi pozostać kilka dni w szpitalu, powrót do pełnej aktywności trwa jednak kilka tygodni.
Bezpośrednio po zabiegu operacyjnym mogą wystąpić dolegliwości bólowe jamy brzusznej. Aby im zapobiec, podaje się leki przeciwbólowe. Uruchomienie chorego następuje jeszcze tego samego dnia – może on powoli siadać na łóżku. W ciągu pierwszych 24 godzin po zabiegu wykonuje się również zdjęcie RTG górnego odcinka przewodu pokarmowego z kontrastem w celu oceny efektu leczenia.
Po zabiegu operacyjnym chorzy zmuszeni są diametralnie zmienić swoje nawyki żywieniowe. Przez pierwsze 2 tygodnie po operacji wskazane jest stosowanie diety płynnej lub miksowanej. Pokarmy stałe wprowadza się stopniowo dopiero po upływie tego czasu.
Utrata nadmiaru masy ciała może wynosić 50—80% w ciągu pierwszych 6—12 miesięcy po zabiegu operacyjnym. Liczne badania naukowe udowodniły także jego korzystny wpływ na kontrolę m.in. cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, stężenia cholesterolu czy zespołu bezdechu sennego.
Jakie są możliwe powikłania zabiegu rękawowej resekcji żołądka?
Jak każdy zabieg operacyjny rękawowa resekcja żołądka również niesie ze sobą ryzyko powikłań. Mogą one się przyczynić do przedłużonego pobytu w szpitalu, a w wyjątkowych przypadkach wymagać ponownej operacji.
Do najczęstszych powikłań należą:
- infekcja ran pooperacyjnych
- krwawienie z miejsca odcięcia fragmentu żołądka
- nieszczelność i przeciek w miejscu odcięcia fragmentu żołądka
- uszkodzenie śledziony wymagające jej usunięcia
- zapalenie płuc lub niewydolność oddechowa
- niewydolność nerek wymagająca dializoterapii
- niewydolność układu krążenia lub zawał serca
- zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, zatorowość płucna (zobacz: Zakrzepica)
- przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
- niedobory witamin i składników odżywczych
- pooperacyjna depresja.
Najpoważniejszym powikłaniem tego typu leczenia jest zgon chorego. Dzieje się tak jednak niezwykle rzadko (w mniej niż 1% przypadków).
