Pytanie nadesłane do redakcji
Jak wegetarianin może zastosować dietę FODMAP (zalecaną dla osób z zespołem jelita drażliwego)? Poproszę o wegetariańską wersję diety o małej zawartości FODMAP.
Odpowiedziała
mgr Diana Wolańska
dietetyk
Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych z Poradnią Chorób Metabolicznych
Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie
Dieta FODMAP to dieta o małej zawartości węglowodanów fermentujących, takich jak laktoza, fruktoza, fruktany i alkohole polihydroksylowe (np. sorbitol, mannitol, ksylitol i maltitol). Dieta ta znalazła zastosowanie w zespole jelita drażliwego ze względu na łagodzenie objawów tej choroby.
Osoba stosująca dietę wegetariańska z powodzeniem może połączyć ją z realizacją diety FODMAP.
Wówczas z diety FODMAP należałoby wykluczyć produkty odzwierzęce o małej zawartości FODMAP. I tak w diecie wegetariańskiej wyklucza się mięso, ryby, owoce morza. W diecie wegańskiej sery - szwajcarski, cheddar, parmezan, mozzarella, jaja, masło oraz miód.
Preferowane powinny być pozostałe produkty o niskiej zawartości FODMAP, tj.:
- owoce - banany, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny, jagody, truskawki, maliny, żurawina, rabarbar, marakuja
- warzywa - marchew, pomidory, ogórki, papryka o wydłużonych strąkach, kapusta chińska, pędy bambusa, kiełki, seler, kukurydza, bakłażan, sałata, dynia, kabaczek, cukinia, słodkie ziemniaki, szczypior, fasolka szparagowa, rzodkiewki, wodorosty (nori), szpinak
- bezlaktozowe produkty mleczne, sery - cheddar, szwajcarski, parmezan, feta, brie, mozzarella, jogurt grecki
- mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło orzechowe, margaryna,
- jako źródło białka - tofu, (suche nasiona roślin strączkowych odznaczają się wysoką zawartością FODMAP, stad czasowo powinny być wykluczone)
- pieczywo bezglutenowe, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, płatki ryżowe, mąka owsiana, płatki owsiane, makaron bezglutenowy, ryż, komosa ryżowa
- orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne, orzechy pekan, orzeszki piniowe, ziarna sezamu, pestki dyni, nasiona słonecznika, tempeh
- kawa, herbata, oliwa z oliwek, większość przypraw i ziół, musztarda, majonez, ocet balsamiczny, sos sojowy, miód spadziowy
Warto również uwzględnić, iż według naukowców nie jest to dieta, którą należy stosować do końca życia. Wykluczenie produktów o dużej zawartości FODMAP powinno trwać przez 6-8 tygodni i następnie poleca się stopniowe ich wprowadzanie do diety, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych tolerancji. W przypadku wystąpienia niekorzystnych objawów, znów wykluczenie ich z diety.