Pierwsze gruszki pojawiają się w sprzedaży późnym latem i jesienią, a do odmian najczęściej uprawianych w Polsce należą m.in. bera, konferencja, lukasówka oraz klapsa. Owoc ten charakteryzuje się słodkim lub słodko-winnym smakiem, dlatego nadaje się zarówno do przygotowania deserów, jak i potrwa wytrawnych.
Fot. Mali Maeder/ pexels.com
Wartość odżywcza gruszki
Gruszka zaliczana jest do produktów niskokalorycznych, wartość energetyczna 100 g tego owocu jest taka sama, jak ananasa i kiwi. Gruszka charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym oraz niewielką zawartością sacharozy. Jest ona także dobrym źródłem błonnika pokarmowego, zawiera również znaczącą ilość potasu. Średniej wielkości gruszka dostarcza około 200 mg tego składnika mineralnego.
| Tabela. Wartość odżywcza 100 g gruszki | |
|---|---|
| wartość energetyczna [kcal] | 54 |
| białko [g] | 0,6 |
| tłuszcz ogółem[g] | 0,2 |
| węglowodany ogółem [g] | 14,4 |
| sacharoza [g] | 1,8 |
| błonnik pokarmowy [g] | 2,1 |
| sód [mg] | 2 |
| potas [mg] | 118 |
| wapń [mg] | 12 |
| fosfor [mg] | 15 |
| żelazo [mg] | 0,3 |
| magnez [mg] | 8 |
| β-karoten [µg] | 11 |
| witamina D [µg] | 0 |
| witamina E [mg] | 0,4 |
| witamina B1 [mg] | 0,019 |
| witamina B2 [mg] | 0,037 |
| witamina B3 [mg] | 0,09 |
| witamina C [mg] | 5,3 |
| Źródło: Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K. i wsp.: Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003 | |
Czy gruszka jest zdrowa?
Gruszki – tak jak wszystkie warzywa i owoce – zalicza się do produktów żywnościowych pożądanych w diecie. Aktualne rekomendacje żywieniowe (Talerz Zdrowego Żywienia) zalecają, aby warzywa i owoce stanowiły połowę tego, co jemy.
Badania naukowe wskazują, że duże spożycie warzyw i owoców (z przewagą warzyw) odgrywa ważną rolę w profilaktyce m.in. chorób sercowo-naczyniowych, otyłości, cukrzycy oraz chorób nowotworowych.
Minimalne dzienne spożycie warzyw i owoców to 400 g, a przy większej ilości korzyści zdrowotne będą wzrastać. Ważne, aby wybierać różne warzywa i owoce, a jednym z rodzajów owocu może być właśnie gruszka, która z końcem wakacji zastępuje owoce sezonowe, takie jak truskawki, maliny i brzoskwinie.
Kto nie może jeść gruszek?
Nie istnieją przeciwwskazania do spożycia gruszek. Owoc ten mogą jeść zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe.
W niektórych przypadkach konieczne może być czasowe wyłączenie z diety gruszki (na okres 3–6 tygodni z uwagi na dużą zawartość fruktozy) i dotyczy to osób będących na diecie o małej zawartości FODMAP. Są to najczęściej osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS).
Odmiany gruszy
Jak już wspomniano wcześniej, w Polsce najczęściej można kupić takie odmiany, jak: bera, konferencja, lukasówka i klapsa. Gruszki te różnią się kolorem skórki, kwasowością oraz miękkością miąższu.
Gruszki bera charakteryzują się miękkim i soczystym miąższem. W sprzedaży są dostępne na przełomie września i października. Z kolei konferencja ma podłużny kształt i matową skórkę (gdy gruszka jest dojrzała, u dołu pojawia się rdzawobrązowe przebarwienie). Jest to gruszka, która doskonale smakuje na surowo z uwagi na jej wyjątkową słodycz i soczystość.
Kolejna odmiana gruszy to lukasówka. Wyróżnia się dużymi owocami z grubą, zieloną skórką. Lukasówkę można kupić z początkiem października, a owoce dobrze nadają się na przetwory. Ma słodko-winny smak.
Jedną z pierwszych odmian dostępnych na straganach jest klapsa, która owocuje już w połowie sierpnia. Charakteryzuje się zielono-czerwonym kolorem skórki, jest soczysta, bardzo słodka i ma biały miąższ.
Gruszka – wykorzystanie w kuchni
Z uwagi na bogaty smak i aromat gruszki można jeść same, na surowo. Mogą one także stanowić bazę różnego rodzaju przetworów owocowych (dżemów, konfitur i kompotów). Można je także wykorzystać do słodkich śniadań, podkreślają one także smak dań mięsnych. Podobnie jak jabłka, owoce te dobrze się komponują z cynamonem i orzechami. Z bardziej wyszukanych potraw można przygotować tartę z gruszkami i gorgonzolą.
