Jaką dawkę witaminy K1 i.m. po urodzeniu zaleca się wcześniakom w profilaktyce krwawienia z niedoboru witaminy K?

21-12-2016
dr n. med. Jacek Mrukowicz
Red. naczelny „Medycyny Praktycznej Pediatria” i „Medycyny Praktycznej Szczepienia”, Dyrektor Polskiego Instytutu Evidence-Based Medicine, Kraków

Brakuje badań dotyczących tego zagadnienia u wcześniaków, dlatego trudno ustalić silne i jednolite zalecenia. Podobnie jednak jak w przypadku noworodków urodzonych w fizjologicznym terminie, także u wcześniaków zaleca się podanie witaminy K1 i.m. jednorazowo w ciągu 6 godzin po urodzeniu, co już eliminuje konieczność kontynuacji profilaktyki p.o.

Polskie Towarzystwo Neonatologiczne (PTN) w stanowisku z czerwca 2016 roku rekomenduje podawanie tym dzieciom witaminy K1 wyłącznie i.m., jednorazowo po urodzeniu, w dawkach zależnych od urodzeniowej masy ciała (p. Zapobieganie krwawieniu z niedoboru witaminy K u noworodków):

  • 500–1000 g mc. – 0,3 mg

  • 1001–1500 g mc. – 0,4 mg

  • 1500–2500 g mc. – 0,5 mg.

Z kolei w najnowszych (październik 2016 r.) zaleceniach Konsultanta Krajowego w dziedzinie pediatrii i PTP podano uproszczony schemat dawkowania i.m., także uzależniony od urodzeniowej masy ciała:

  • ≤1500 g mc. – 0,5 mg (w razie kłopotów z podaniem i.m. u dzieci <750 g mc. można rozważyć drogę i.v.)

  • >1500 g mc. – 1 mg.

Różnice w powyższych dokumentach dotyczące zaleceń dla wcześniaków ze skrajnie i bardzo małą urodzeniową masą ciała (≤1500 g) są niewielkie. Dzieci te otrzymują dodatkowo (i wielokrotnie) witaminę K także i.v. w roztworach do żywienia pozajelitowego oraz – w miarę dojrzewania – zawartą we wzmacniaczu pokarmu lub specjalnym mleku dla wcześniaków.

Można się natomiast zastanowić, czy dawka zaproponowana przez PTN dla wcześniaków o urodzeniowej masie ciała >1500 g, a zwłaszcza >2000 g, nie jest jednak zbyt mała, aby zagwarantować maksymalną skuteczność profilaktyki. Na przykład wcześniak o masie ciała 2300 g, w stabilnym stanie, dość szybko zostanie wypisany do domu. Zalecając dawkę 1 mg i.m. wszystkim noworodkom o masie ciała >1500 g, prawdopodobnie Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii oraz PTP chcieli oszczędzić pediatrom i lekarzom rodzinnym takich niejednoznacznych sytuacji i dylematów.

Piśmiennictwo

  1. Mihatsch W., Braegger C., Bronsky J. i wsp.: Prevention of Vitamin K deficiency bleeding in newborn infants: a position paper by the ESPGHAN Committee on Nutrition. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2016; 63: 123–129
  2. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego: Zapobieganie krwawieniu z niedoboru witaminy K u noworodków. Med. Prakt. Pediatr. 4/2016, s. 154 (www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/wytyczne/148943)
  3. Clarke P., Mitchell S.J., Wynn R. i wsp.: Vitamin K prophylaxis for preterm infants: a randomized, controlled trial of 3 regimens. Pediatrics, 2006; 118: 1657–1666
  4. Jackowska T., Peregud-Pogorzelski J.: Profilaktyka krwawienia z niedoboru witaminy K. Zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie pediatrii i Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Ped. Pol., 2016; 91: 602–605

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej