Jak zmniejszyć dolegliwości związane z ząbkowaniem?

01-01-2014
prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk
Zakład Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
dr n. med. Jadwiga Janicha
Zakład Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Ząbkowaniu mogą towarzyszyć zarówno objawy miejscowe, takie jak zapalenie dziąsła wokół wyrzynającego się zęba (gingivitis eruptiva), zasinienie błony śluzowej nad wyrzynającym się zębem spowodowane krwiakiem lub będące objawem torbieli wyrzynającego się zęba, zapalenie ropne mieszka zębowego, zapalenie kości (bardzo rzadko), jak i objawy ogólne.

Do objawów ogólnych silnie związanych z wyrzynaniem się zębów mlecznych, zwłaszcza siecznych, należą: ślinienie się, gryzienie twardych przedmiotów oraz niepokój i zaburzenia snu spowodowane przede wszystkim dolegliwościami bólowymi. Ząbkowaniu może również towarzyszyć gorączka (p. pyt.). Rzadziej obserwuje się zaburzenia łaknienia, osutkę i zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, zaparcie).

W łagodzeniu dolegliwości związanych z ząbkowaniem stosuje się metody niefarmakologiczne lub farmakologiczne. Do najczęściej stosowanych metod niefarmakologicznych należy masaż dziąseł (np. z wykorzystaniem silikonowej nakładki na palec), przemywanie dziąseł naparem z rumianku i podawanie dziecku schłodzonych gryzaków. Ze względu na ryzyko dużego skurczu naczyń krwionośnych dziąseł (szok termiczny) gryzaków nie należy jednak nadmiernie schładzać ani zamrażać. Masaż dziąseł u najmłodszych dzieci należy wykonywać ostrożnie, ponieważ nabłonek wyścielający błonę śluzową jamy ustnej niemowlęcia jest cienki, delikatny i wrażliwy na urazy mechaniczne. Szczególnie ostrożnie należy przecierać dziąsła, gdy stosuje się sterylną, wilgotną gazę nawiniętą na palec. W przypadku niepokojących objawów miejscowych towarzyszących wyrzynaniu zęba (nasilony gingivitis eruptiva, zasinienie błony śluzowej nad wyrzynającym się zębem, owrzodzenie brzusznej części języka) wskazana jest wizyta u stomatologa dziecięcego.

Obecnie dostępnych jest wiele różnych preparatów (konwencjonalnych, ziołowych i homeopatycznych) do stosowana miejscowego (np. żele zawierające środki przeciwbakteryjne, odkażające, znieczulające) lub ogólnego (np. paracetamol). Zawsze jednak konieczna jest właściwa higiena jamy ustnej dziecka (oczyszczanie wałów dziąsłowych). Należy zwracać baczną uwagę, aby dziecko nie wkładało do buzi ostrych lub brudnych przedmiotów. Mogą one spowodować mechaniczne uszkodzenie błony śluzowej i rozwój zakażenia, co dodatkowo nasila dyskomfort związany z ząbkowaniem. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

  1. Tsang A.K.L.: Teething and teething pain. IDSA, 2010; 12 (5): 48–62
  2. Szpringer-Nodzak M., Janicha J., Falkowski T. i wsp.: Badania nad występowaniem objawów ogólnoustrojowych w przebiegu pierwszego ząbkowania u dzieci. Czas. Stomat.,1990; 43 (3): 128–133

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej