Kiedy dziecko z omdleniami należy skierować na konsultację do kardiologa, a kiedy od razu do szpitala?

Pacjenci z nielicznymi epizodami typowego omdlenia odruchowego o łagodnym przebiegu mogą pozostawać pod opieką pediatry i lekarza rodzinnego. Jeżeli natomiast typowe klinicznie omdlenia odruchowe są uciążliwe, nasilają się, powodują urazy, pogarszają jakość życia i nie odpowiadają na zastosowane leczenie niefarmakologiczne (p. niżej), dziecko należy skierować do kardiologa.

Wskazaniem do hospitalizacji i przeprowadzenia diagnostyki w celu oceny ryzyka nagłej śmierci sercowej są objawy alarmowe omdlenia kardiogennego u dziecka zgłaszającego się do pediatry z powodu utraty przytomności (tab. 1). Należą do nich:

• dodatni wywiad rodzinny (nagłe zatrzymanie krążenia lub nagła śmierć sercowa w młodym wieku u najbliższych krewnych) lub osobniczy (wada lub choroba serca predysponująca do omdlenia lub stan po zabiegu kardiochirurgicznym [p. Które wady serca lub kardiochirurgiczne zabiegi korekcyjne są czynnikiem ryzyka omdleń, a które nie? – przyp. red.]),

• omdlenie w pozycji leżącej, w trakcie wysiłku fizycznego, nagłego stresu lub prowokowane przez nagły, głośny dźwięk,

• stwierdzenie w trakcie badania klinicznego zaburzeń rytmu serca, objawów niewydolności serca lub szmeru nad sercem,

• nieprawidłowy zapis EKG (szczególnie cechy przerostu przedsionków i komór, wydłużenie skorygowanego odstępu QT, zaburzenia repolaryzacji, zaburzenia rytmu serca [tab. 2]).

Piśmiennictwo

1. Brignole M., Moya A., de Lange F.J. i wsp.: 2018 European Society of Cardiology Guidelines for the diagnosis and management of syncope. Kardiol. Pol., 2018; 76 (8): 1119–1198
2. Sandhu R.K., Raj S.R., Thiruganasambandamoorthy V. i wsp.: Canadian Cardiovascular Society Clinical Practice Update on the Assessment and Management of Syncope. Can. J. Cardiol., 2020, 36; 1167–1177
3. Friedman K.G., Alexander M.E.: Chest pain and syncope in children: a practical approach to the diagnosis of cardiac disease. J. Pediatr., 2013; 163 (3): 896–901