Jakie postępowanie należy wdrożyć w momencie rozpoznania u dziecka jamy przegrody przezroczystej?

Jama przegrody przezroczystej (cavum septum pellucidum – CSP) to położona pośrodkowo, szczelinowata struktura zbudowana z dwóch blaszek rozpiętych pomiędzy przednią częścią ciała modzelowatego a słupami sklepienia. Jej obecność u płodu jest wyrazem właściwego rozwoju wewnątrzmacicznego.

CSP występuje u wszystkich wcześniaków, u 85% dzieci urodzonych o czasie i 12% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 16 lat. W większości przypadków jama przegrody przezroczystej zamyka się około 3–6 miesięcy po urodzeniu.

Występowanie jamy przegrody przezroczystej o wielkości <6 mm uważa się za wariant anatomiczny, natomiast jama przegrody przezroczystej o wielkości >6 mm w osi przednio-tylnej może się wiązać z zaburzeniami rozwojowymi w innych strukturach połączonych z przegrodą przezroczystą, takich jak ciało modzelowate, sklepienie i hipokamp.

CSP częściej występuje u osób ze schizofrenią i zaburzeniami afektywnymi.

Nieprawidłowość tę rozpoznaje się u 4–74% dorosłych, w zależności od metody wykrywania i definicji anatomicznej. Znacznie rzadsze są torbiele przegrody przezroczystej, które dotyczą 0,04% osób. W piśmiennictwie opisano zaledwie kilka przypadków objawowych torbieli CSP.

Izolowana jama przegrody przezroczystej nie powoduje objawów. Pacjenci, u których nie stwierdza się innych nieprawidłowości, nie wymagają konsultacji psychologicznej.

Piśmiennictwo

1. Kaciński M., Prajsner B., Kubik A. i wsp.: Wyniki oceny psychologicznej dzieci z torbielą przegrody przeźroczystej. Przegl. Lek., 2004; 61: 486–490
2. Kaciński M., Kubik A., Herman-Sucharska I. i wsp.: Wyniki obrazowania MR mózgu u dzieci z jamą przegrody przeźroczystej i Vergi. Przegl. Lek., 2007; 64: 923–928
3. Das J.M., Dossani R.H.: Cavum septum pellucidum. statpearls (internet). Treasure Island (FL), StatPearls Publishing, 2019; Jan 30
4. Liu-Xian W., Ping L., Hong H. i wsp.: The prevalence of cavum septum pellucidum in mental disorders revealed by MRI: a meta-analysis. J. Neuropsychiatr. Clin. Neurosci., 2020; 32 (2): 175–184