Czy wczesne rozpoczęcie interwencji terapeutycznej istotnie poprawia rozwój psychomotoryczny dzieci z FASD?

Rozwój psychoruchowy dzieci ze spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych (fetal alcohol spectrum disorders – FASD) w okresie pierwszych 3 lat życia zazwyczaj przebiega prawidłowo – dzieci osiągają kamienie milowe w zakresie rozwoju ruchowego w fizjologicznym czasie. Objawem, który może zwrócić uwagę lekarza, jest jednak opóźnienie rozwoju mowy. Informacja o narażeniu na alkohol w okresie prenatalnym dostępna w wieku niemowlęcym może się więc przyczynić do objęcia dziecka profilaktyką opóźnienia rozwoju mowy.

Wczesne rozpoznanie i postępowanie terapeutyczne są również skuteczną profilaktyką wtórnych zaburzeń psychicznych. W opublikowanym w 1996 roku badaniu obejmującym 400 dorosłych z FASD (u 90 z nich rozpoznanie ustalono dopiero w wieku dorosłym) u 90% pacjentów wcześniej rozpoznano inne zaburzenia zdrowia psychicznego, a u 50% rozpoznano w pewnym okresie dotychczasowego życia depresję. Obserwowano też: uzależnienia, zaburzenia osobowości, chorobę afektywną dwubiegunową oraz zaburzenia psychotyczne. Pacjenci z FASD są więc zagrożeni istotnymi wtórnymi zaburzeniami niewynikającymi bezpośrednio z FASD. Badacze wyodrębnili jednak kilka czynników ochronnych, które zmniejszają ryzyko wtórnych zaburzeń psychicznych. Są to:

• wcześnie ustalone rozpoznanie (tzn. do 6. rż.),

• wychowywanie się w stabilnym, wspierającym środowisku przez >70% długości życia,

• pomoc terapeutyczna,

• niedoświadczenie przemocy w dotychczasowym życiu.

Piśmiennictwo

1. Thanh N.X., Jonsson E.: Life expectancy of people with fetal alcohol syndrome. J. Popul. Ther. Clin. Pharmacol., 2016; 23 (1): e53–e59
2. Petrenko C.L.M., Tahir N., Mahoney E.C., Chin N.P.: Prevention of secondary conditions in fetal alcohol spectrum disorders: identification of systems-level barriers. Matern. Child Health J., 2014; 18 (6): 1496–1505
3. Moore E.M., Riley E.P.: What happens when children with fetal alcohol spectrum disorders become adults? Curr. Dev. Rep., 2015; 2 (3): 219–227
4. Spohr H.L., Steinhausen H.C.: Fetal alcohol spectrum disorders and their persisting sequelae in adult life. Dtsch. Aerzteblatt Online, 2008; 105 (10): 693–699