Czy palenie konopi wywołuje zaburzenia psychiczne, czy tylko przyspiesza ich występowanie?

Używanie konopi (zarówno ich palenie, jak i jedzenie) powoduje okresowe zaburzenia psychiczne – zawarte w konopiach substancje, tetrahydrokanabinole, powodują występowanie przemijających stanów psychotycznych (lęk, zaburzenia nastroju z dominującą dysforią, deficyty poznawcze, urojenia, zaburzenia percepcji, omamy), pogarsza pamięć, zdolność uczenia się i umiejętność rozwiązywania problemów.

Oprócz tych stanów używanie konopi może być przyczyną rozwoju przewlekłych zaburzeń psychotycznych u niektórych osób (obciążenie genetyczne, zaburzenia emocjonalne, wycofanie społeczne, dziwaczność), głównie z kręgu schizofrenicznego i afektywnego.

Działanie konopi potrafi naśladować objawy innych chorób psychicznych lub ukrywać już istniejące. Konopie mogą też wyzwalać choroby psychiczne. Bardzo wiele zmiennych, na przykład cechy osobowości, przewlekłe choroby, rodzaj zażywanych substancji, ich interakcje, stan somatyczny, powoduje, że zespoły psychotyczne poza określonym zbiorem objawów psychopatologicznych charakteryzuje indywidualne nasilenie i przebieg. Trudno oddzielić skutki działania substancji od procesów zachodzących w przebiegu kształtowania osobowości, rozdzielić zależności i odrębności tych zjawisk.

W poprzednich latach przypisywano duże znaczenie relacjom chronologicznym i związkom przyczynowo-skutkowym między współwystępującymi zaburzeniami (używanie konopi a choroby psychiczne). Takie rozróżnienie bywa trudne, niekiedy wręcz niemożliwe, a w praktyce klinicznej mało przydatne, ponieważ współwystępujące choroby wymagają leczenia niezależnie od występujących między nimi zależności.

Nadal nie ustalono jednoznacznie, czy substancje halucynogenne (a do takich należą konopie) mogą wyzwolić schizofrenię, ale panuje ogólne przekonanie, że używanie konopi może się przyczynić do rozwoju przewlekłych stanów psychotycznych. Rola konopi jako niezależnego czynnika ryzyka schizofrenii jest kontrowersyjna. Jeśli założy się wpływ konopi, to rozwój schizofrenii ma gwałtowny początek, a w obrazie psychopatologicznym psychozy dominują objawy wytwórcze. (KSCh) (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Moore T.H.M., Zammit S., Lingford-Hughes A. i wsp.: Cannabis use and risk of psychotic or affective mental health outcomes: a systematic review. Lancet, 2007; 370: 319–328
2. Fergusson D.M., Horwood L.J., Swain-Campbell N.: Cannabis dependence and psychotic symptoms in young people. Psychol. Med. 2003; 33: 15–21