Jakie jest kliniczne znaczenie zespołu jelitowo-stawowego? Jakie problemy jelitowe poprzedzają zapalenie stawów i jak często?

Objawy ze strony układu mięśniowo-szkieletowego często występują w przebiegu uwarunkowanych immunologicznie chorób jelit. Może to być: ból stawów i mięśni, obwodowa artropatia, zapalenie ścięgien, zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych lub zapalenie stawów kręgosłupa. Zapalenie stawów może towarzyszyć chorobie Leśniowskiego i Crohna oraz wrzodziejącemu zapaleniu jelita grubego i krwotoczno-wrzodziejącemu zapaleniu jelita grubego. Początek choroby może być różny, zapalenie jelit może wyprzedzać zapalenie stawów lub zapalenie stawów może początkowo przebiegać bez objawów ze strony jelit. W Wielkiej Brytanii częstość występowania przewlekłego zapalenia jelit u osób <16. roku życia oszacowano na 5,2/100 000 (w tym 60% przypadków dotyczy choroby Leśniowskiego i Crohna, 28% – wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i 12% innych chorób).

U niektórych pacjentów z mZZSK występuje asymptomatyczne zapalenie jelita czczego i esicy. Do charakterystycznych objawów choroby należy asymetryczne zapalenie dużych stawów, gorączka, wyniszczenie, rumień guzowaty, nadżerki błony śluzowej jamy ustnej oraz zahamowanie wzrastania. Izolowane, długo utrzymujące się zapalenie stawu biodrowego, trudno poddające się leczeniu, z towarzyszącymi objawami jelitowymi powinny nasunąć podejrzenie spondyloartropatii.

Asymetryczne zapalenie dużych obwodowych stawów występuje u 10–20% dzieci z wymienionymi chorobami jelit. W celu ustalenia rozpoznania konieczne jest wykonanie badania radiologicznego i endoskopowego. (2013, 2014) 

Piśmiennictwo

1. Rutkowska-Sak L., Słowińska I., Żuber Z.: Młodzieńcze spondyloartropatie. Ann. Acad. Med., 2010; 56 (supl. 1): 29–33
2. Colbert R.A.: Classification of juvenile spondyloarthritis: enthesitis-related arthritis and beyond. Nat. Rev. Rheumatol., 2010; 6 (8): 477–485