Czy zakażenie wirusem zika podczas ciąży wiąże się z ryzykiem wystąpienia wad u płodu?

17-08-2016
dr n. med. Wacław L. Nahorski
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
lek. Anna Kuna
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Zakład Parazytologii Tropikalnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
dr n. med. Agnieszka Wroczyńska
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Weronika Rymer
Katedra i Klinika Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Pod koniec listopada 2015 roku brazylijskie Ministerstwo Zdrowia zwróciło uwagę na zwiększającą się w północnych regionach tego kraju liczbę urodzeń dzieci z małogłowiem. W całym 2015 roku w tym kraju odnotowano blisko 4000 przypadków mikrocefalii, podczas gdy przeciętnie liczba ta nie przekracza 170 rocznie. Obecność ZIKV potwierdzono w płynie owodniowym i łożysku u matek dzieci z tą wadą wrodzoną, jak również w mózgach płodów i noworodków. Wysnuto podejrzenie związku między patologią płodu a zakażeniem ZIKV u ciężarnej.

Prowadzone aktualnie w Brazylii badania potwierdzają ten związek przyczynowo-skutkowy oraz wskazują na to, że największe ryzyko rozwoju wad u płodu występuje w przypadku zakażenia w I trymestrze ciąży. Uważa się jednak, że zakażenie może być niebezpieczne dla płodu w każdym trymestrze ciąży. Nadal nie wiadomo, jak duże jest ryzyko wystąpienia wad wrodzonych oraz jakie są czynniki ryzyka i następstwa wystąpienia mikrocefalii. W styczniu 2015 roku na Hawajach rozpoznano pierwszy miejscowy przypadek małogłowia u noworodka, którego matka spędziła pierwsze miesiące ciąży w Brazylii. Podobny przypadek opisano również w Słowenii.

U ciężarnych z podejrzeniem lub potwierdzeniem zakażenia ZIKV należy co 3–4 tygodnie wykonywać badanie USG w celu monitorowania rozwoju anatomicznego płodu oraz jego wzrostu. Wskazana jest konsultacja perinatologa. Leczenie jest jedynie objawowe i obejmuje odpoczynek, nawadnianie, a w przypadku gorączki – podanie paracetamolu. Natomiast w przypadku ujemnych wyników badania przesiewowego w kierunku zakażenia ZIKV kobieta powinna pozostawać pod rutynową opieką położnika. Ze względu na to, że małogłowie jest łatwiej rozpoznać pod koniec II trymestru lub na początku III, warto rozważyć powtórne badanie USG w celu oceny wystąpienia tej wady w późniejszym okresie ciąży.

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej