medycyna praktyczna dla lekarzy
medycyna praktyczna dla lekarzy
Zgodnie z generalną zasadą leki przeciwdrobnoustrojowe należy podawać w regularnych i jednakowych odstępach czasu, aby zapewnić utrzymywanie się stężenia terapeutycznego substancji czynnej powyżej najmniejszego stężenia hamującego (minimal inhibitory concentration – MIC). Podejrzewam jednak, że rodzice gotowi obudzić dziecko w środku nocy, aby podać kolejną dawkę leku, należą do mniejszości. Wiarygodne zalecenia British National Formulary (BNF) i British National Formulary for Children (BNFC) dotyczące stosowania acyklowiru zgadzają się z zasadą regularnego dawkowania. W zależności od wskazań należy go przyjmować w stałych odstępach – doustnie (p.o.) 4 razy na dobę (zakażenia VZV) lub 5 razy na dobę (zakażenia HSV).
Dawkowanie z tzw. przerwą nocną jest dosyć unikatowe dla acyklowiru. Taki sposób opisano w charakterystyce produktu leczniczego, można więc mieć nadzieję, że zalecenie oparto na badaniach, z których wynika, że przerwa nocna nie zmniejsza skuteczności leczenia, choć nie znalazłem opublikowanych badań na ten temat. Być może wykorzystano ogólną zasadę leczenia przeciwdrobnoustrojowego, zgodnie z którą lek można podać p.o. do godziny wcześniej lub później. Oznacza to, że przerwę między kolejnymi dawkami acyklowiru przy podawaniu 4 razy na dobę można wydłużyć z 6 do 8 godzin, co uzyskamy, przyspieszając pierwszą dawkę o godzinę, a kolejną opóźniając o godzinę. Ma to racjonalne uzasadnienie, gdyż przy podawaniu p.o. na stężenie substancji czynnej we krwi istotnie wpływają także takie – niezależne od nas – czynniki, jak biodostępność, wchłanianie i czas pasażu żołądkowojelitowego. W dodatku wchłanianie acyklowiru z przewodu pokarmowego jest niepełne i bardzo zmienne. Wchłania się jedynie 10–30% przyjętej dawki. Maksymalne stężenie lek osiąga po 1,5–2,5 godzinach, a jego okres półtrwania wynosi około 2,1–3,5 godziny. Przy tak dużych różnicach osobniczych przesunięcie przyjęcia leku o godzinę wydaje się mieć niewielkie znaczenie.
Podsumowując, w praktyce leki przeciwdrobnoustrojowe podawane p.o. – w tym acyklowir – można dawkować z dokładnością do 1 godziny. Oznacza to, że między kolejnymi dawkami acyklowiru dopuszczalna jest dłuższa o 2 godziny, czyli 8godzinna przerwa nocna. Warto jednak poinformować rodziców, aby starali się podawać lek (zwłaszcza pozostałe dawki) w miarę możliwości w stałych odstępach czasu, najlepiej co 6 godzin (z dokładnością do 1 h).
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej