U niemowlęcia karmionego wyłącznie piersią stwierdzono nadwagę. Czy dziecko należy rzadziej przystawiać do piersi?

Problem nadwagi bardzo rzadko dotyczy niemowląt karmionych wyłącznie piersią. Jednak jej rozpoznanie, po uwzględnieniu wszystkich kryteriów, wymaga interwencji ze względu na ryzyko rozwoju i utrzymywania się otyłości.

Przede wszystkim trzeba ustalić, jaki jest rytm karmień niemowlęcia. Problem nadwagi dotyczy na ogół dzieci, które bardzo często chcą ssać i zgłaszają potrzebę przystawienia do piersi nawet w kilkudziesięciominutowych odstępach, rzadko przesypiając więcej niż 2–3 godziny. Z mojej praktyki konsultanta laktacyjnego wynika, że są to dzieci, które cierpią na wzdęcia brzuszka, kolki, oddają pieniste, strzelające stolce. Ssanie piersi z jednej strony łagodzi te dolegliwości, jednak równocześnie prowadzi do przekarmienia i nasilenia się problemów. Drugą grupę stanowią niemowlęta z bardzo silnym instynktem ssania, który najlepiej zaspokajają, ssąc pierś. Przekarmianie dziecka zwykle ma związek z nadprodukcją pokarmu u matki. Aby temu zaradzić, należy poinstruować matkę, aby przez kilka dni wszystkie karmienia w ciągu 3 godzin odbywały się z jednej piersi, a przez kolejne 3 godziny – z drugiej. Pobieranie coraz mniejszych ilości mleka stopniowo złagodzi problemy zdrowotne u dziecka, zmniejszy częstotliwość karmień i zahamuje tempo przyrostu masy ciała. Jednak taką interwencję stosuje się tylko w przypadku naprawdę dużych przyrostów masy ciała, przekraczających 50–60 g/24 h. W przypadku niemowląt z bardzo silnym instynktem ssania można rozważyć podanie smoczka uspokajacza, ale dopiero po okresie stabilizacji laktacji, czyli po ukończeniu 4.–6. tygodnia życia. Należy też uprzedzić rodziców, aby dziecko używało go możliwie jak najkrócej.

Warto też zwrócić uwagę, czy matka potrafi dobrze odczytywać objawy głodu i sytości u niemowlęcia, czy nie proponuje mu piersi przy każdej oznace niepokoju lub płaczu. Niektóre matki uważają, że podanie piersi jest wszystkim, czego potrzebuje jej dziecko. Zachęcamy matki do szukania innych sposobów na uspokojenie dziecka (noszenie, kołysanie, przytulanie). Ponadto trzeba także uświadomić matce potrzebę stworzenia dziecku warunków do „wydatkowania” energii poprzez ruch i aktywność.

Dieta matki nie wpływa na całkowitą zawartość lipidów w pokarmie, dlatego nie należy jej korygować.

Zalecamy wyłączne karmienie piersią do ukończenia 6. miesiąca życia, gdyż wczesne wprowadzenie pokarmów uzupełniających istotnie zwiększa ryzyko rozwoju otyłości. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Lawrence R.A., Lawrence R.M.: Normal growth, failure to thrive, and obesity in the breastfed infant. W: Breastfeeding. A guide for the medical profession. Mosby, 2005: 452–455
2. Wasser H., Bentley M., Borja J. i wsp.: Infants perceived as “fussy” are more likely to receive complementary foods before 4 months. Pediatrics, 2011; 127 (2): 229–237
3. Seach K.A., Dharmage S.C., Lowe A.J., Dixon J.B.: Delayed introduction of solid feeding reduces child overweight and obesity at 10 years. Int. J. Obes. (Lond), 2010; 34 (10): 1475–1479
4. Żukowska-Rubik M.: Problemy z karmieniem. Matczyny i dziecięcy zespół nadprodukcji pokarmu. W: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A.: Certyfikowany doradca laktacyjny – podręcznik dla uczestnika kursu. Warszawa, CNoL/FTK, 2010