Alergia pokarmowa występuje u 0,5–2% niemowląt karmionych mlekiem matki, częściej u dzieci obciążonych rodzinnym występowaniem atopii. Poprzez mleko matki najczęściej uczulają takie składniki, jak: mleko krowie i jego przetwory, jaja, rzadziej pszenica, soja, orzechy, ryby, owoce cytrusowe i czekolada (owoce cytrusowe i czekolada często są wymieniane w piśmiennictwie polskim, a bardzo rzadko w zachodnim – przyp. red.). Mięso wołowe i cielęcina wywołują objawy alergii tylko u 20% dzieci z alergią na białka mleka krowiego.
Wyniki badań naukowych dotyczących wpływu karmienia piersią na występowanie alergii pokarmowej są rozbieżne; niektóre wykazują korzystny efekt, inne niekorzystny, inne brak wpływu. Towarzystwa naukowe oraz międzynarodowe grupy ekspertów uważają, że niemowlęta – bez względu na ryzyko alergii – należy karmić wyłącznie naturalnie przez pierwszych 6 miesięcy życia i kontynuować karmienie piersią w czasie wprowadzania żywności uzupełniającej.
Zgodnie z polskim stanowiskiem właściwe postępowanie u dziecka z wypryskiem atopowym i podejrzeniem alergii na białka mleka krowiego polega na wyeliminowaniu z diety matki mleka i jego przetworów na 2–4 tygodni (test karencji). Kobieta karmiąca powinna zwrócić uwagę na produkty, które mogą zawierać niewielką ilość białek mleka, np. masło, kajzerki, herbatniki i parówki. Poprawa powinna nastąpić w ciągu kilku do kilkunastu dni. Jeżeli objawy ustąpiły, w dalszej kolejności należy wykonać test prowokacji (optymalnie metodą podwójnie ślepej próby). Dodatni test prowokacji, tzn. nawrót objawów po wprowadzeniu określonego produktu, pozwala potwierdzić rozpoznanie. Taki produkt należy wyeliminować z diety matki (ewentualnie dziecka) na 6–12 miesięcy. Trzeba jednak pamiętać, że nadwrażliwość pokarmowa dotyczy <10% dzieci chorych na AZS. Wprowadzenie diety eliminacyjnej wyłącznie na podstawie wyników badań laboratoryjnych wskazujących na IgE-zależne uczulenie jest nieuzasadnione. Dietę matki należy zbilansować i w razie potrzeby uzupełniać, na przykład preparatem mlekozastępczym o znacznym stopniu hydrolizy lub preparatami wapnia, magnezu i witaminy D3. Jeżeli jednak mimo prawidłowo prowadzonej przez matkę eliminacji mleka i jego przetworów stan skóry dziecka nie poprawi się w ciągu 2–4 tygodni, należy zalecić powrót do normalnej diety i zweryfikować rozpoznanie wstępne. Przerwanie karmienia piersią i podawanie dziecku hydrolizatu można rozważyć tylko w przypadku ciężkiego AZS przebiegającego z zahamowaniem wzrastania i rozwoju. Diagnozowaniem i leczeniem dzieci z ciężkim AZS zajmują się specjaliści alergolodzy. (2013, 2014)
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej