Zaburzenia psychiczne u pacjentek w połogu występują stosunkowo często; mogą być spowodowane porodem albo zaburzeniami istniejącymi wcześniej. Leki stosowane w leczeniu tych zaburzeń niekiedy przenikają do pokarmu i stanowią potencjalny czynnik ryzyka zarówno wystąpienia objawów abstynencyjnych, jak i toksycznych u noworodka. Ekspozycja dziecka na leki w czasie laktacji jest znacznie mniejsza niż ekspozycja przezłożyskowa płodu w czasie ciąży. Stężenie leków w pokarmie matki jest zwykle bardzo małe i nie ma znaczenia klinicznego dla dziecka karmionego piersią. Nie zaleca się oznaczania stężenia leków w surowicy krwi dzieci – stężenie leków we krwi dziecka jest zazwyczaj poniżej możliwości oceny laboratoryjnej (zbyt mała czułość testów).
Najbardziej aktualnym i wyczerpującym źródłem informacji o lekach jest baza LactMed, która jest publikowana na podstawie danych Narodowego Instytutu Zdrowia i jest dostępna na stronie: http://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/htmlgen?LACT oraz w postaci aplikacji mobilnej. Należy pamiętać, że obecny stan wiedzy nie pozwala wykluczyć wystąpienia działań toksycznych żadnego z leków psychotropowych. Brak odpowiednich badań dotyczących negatywnych następstw psychofarmakoterapii u kobiet karmiących piersią wynika ze względów etycznych, stanowiących barierę dla badań prospektywnych, zwłaszcza obejmujących leki najnowszej generacji, działające w obrębie neurotransmitterów ośrodkowego układu nerwowego. Tylko w odniesieniu do 19 z 96 dostępnych leków zgromadzono wystarczające dane, aby na ich podstawie ustalić bezpieczny sposób dawkowania i dopuścić je do stosowania u kobiet karmiących piersią. Najmniej problematyczne wydają się trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, czyli amitryptylina, klomipramina oraz inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, takie jak paroksetyna i sertralina.
Jeżeli to możliwe, należy unikać polipragmazji, stosować leki w minimalnej skutecznej dawce i zalecić, aby kobieta przyjmowała je zawsze bezpośrednio przed karmieniem lub tuż po karmieniu dziecka. Szczególnej obserwacji i monitorowania stanu zdrowia wymagają wcześniaki, noworodki z zaburzeniami neurologicznymi, z niewydolnością nerek, wątroby lub serca karmione piersią przez matki przyjmujące leki psychotropowe. (2013, 2014)
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej