Czy jest szansa na kontynuowanie karmienia piersią (albo powrót laktacji) po przerwie spowodowanej chorobą matki (np. po krótkim zabiegu chirurgicznym)?

Dzięki właściwemu postępowaniu i wsparciu udzielonemu kobiecie karmiącej przez personel medyczny, relaktacja jest bardzo rzadko konieczna. Coraz większe zapotrzebowanie na wymienione poniżej procedury wskazuje na konieczność poprawy rutynowych działań wspierających karmienie naturalne. Właściwe stosowanie tych procedur zapobiega wielu problemom związanym z zaprzestaniem karmienia piersią i koniecznością relaktacji (powrotu do karmienia piersią po  jego wcześniejszym zaprzestaniu).

Relaktacja jest oczywiście możliwa, zwłaszcza u matek zmotywowanych do karmienia piersią, które są wspierane nie tylko przez rodzinę, ale i pracowników ochrony zdrowia, zwłaszcza lekarzy aktywnie uczestniczących w tym procesie.

Dla stymulacji laktacji zasadnicze znaczenie mają: ssanie piersi przez dziecko, odciąganie pokarmu mechaniczne lub ręczne oraz częsty kontakt typu „skóra do skóry”. Istotne jest częste przystawianie dziecka do piersi, najlepiej co 1–2 godziny, przynajmniej 10–12 razy na dobę, przez 10–15 minut do każdej piersi. Należy pamiętać o karmieniu nocnym, które zwiększa produkcję prolaktyny. Szczególne ważne jest trzymanie i przystawianie dziecka do piersi we właściwej pozycji, aby stymulacja była optymalna, a także brak uszkodzeń brodawki, bezbolesne karmienie i brak wtórnych zaburzeń laktogenezy. W okresie ponownego rozbudzania laktacji zaleca się karmienie piersią i dokarmianie mieszanką na przemian. Nie powinno się w tym czasie stosować smoczka do uspokojenia dziecka. W przypadku nieprawidłowego lub nieefektywnego ssania piersi wynikającego z problemów anatomicznych zaleca się układanie dziecka bezpośrednio na skórze (kontakt typu „skóra do skóry”) oraz mechaniczne lub ręczne odciąganie pokarmu i podawanie go kubeczkiem, łyżeczką lub strzykawką. Korzystne efekty przynosi stosowanie systemu wspomagającego karmienie naturalne. Umożliwia on jednocześnie ssanie piersi, pobudzanie produkcji mleka u matki oraz naukę ssania u dziecka. Dziecko jest wówczas dokarmiane jednocześnie odciągniętym pokarmem i mieszanką. W ramach rutynowego postępowania nie zaleca się farmakologicznej stymulacji laktacji (chloropromazyna, metoklopramid). Skuteczność płynów wspomagających laktację (herbatki ziołowe: kozieradka, werbena pospolita, anyż, koper włoski, melisa; ciepłe płyny zbożowe na bazie mleka) nie została potwierdzona w naukowych badaniach, jeżeli jednak matka wierzy w ich działanie, można zalecić ich picie. Przywrócenie laktacji pokrywającej zapotrzebowanie dziecka zajmuje od kilku dni do kilku tygodni. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Rogers I.S.: Relactation. Early Hum. Dev., 1997; 49 (supl.): 75–81
2. Relactation. A review of experience and recommendation for practice. WHO Departement of Cild and Adolescent Health and Development, 1998 (http://whqlibdoc.who.int/hq/1998/WHO_CHS_CAH_98.14.pdf)