Czy wzdęcie brzucha u niemowlęcia karmionego mlekiem modyfikowanym, które prawidłowo przybiera na masie, wymaga diagnostyki?

29-09-2016
dr hab. n. med. Andrea Horvath
Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Pytanie nadesłane do redakcji

Czy niemowlę karmione mlekiem modyfikowanym, które prawidłowo przybiera na masie, ale według rodziców ma bardzo często wzdęty brzuch i oddaje dużo gazów, wymaga diagnostyki i modyfikacji żywienia?

Odpowiedź

Dziecko, u którego obserwuje się prawidłowy przyrost masy ciała, bez innych towarzyszących dolegliwości poza wzdętym brzuchem i zwiększoną produkcją gazów – obserwowanymi jedynie w subiektywnej ocenie rodziców – nie wymaga żadnej diagnostyki.

Postępowanie wygląda inaczej, jeśli u poza tym dobrze rozwijającego się dziecka w badaniu przedmiotowym stwierdza się wzdęcie brzucha znacznego stopnia, które ulega normalizacji po odbarczeniu jelita (np. poprzez założenie cewnika doodbytniczego). Należy wówczas zebrać bardziej szczegółowy wywiad w kierunku rytmu wypróżnień, zwłaszcza jeżeli wraz z gazami ewakuują się zalegające masy kałowe. W diagnostyce różnicowej w takiej sytuacji należy również uwzględnić przyczyny organiczne, na przykład chorobę Hirschsprunga. Trzeba pamiętać, że u niemowlęcia rozpoznanie zaparcia czynnościowego jest czasem niezwykle trudne. Dziecko może oddawać miękki, papkowaty stolec, a nieregularny rytm wypróżnień, z towarzyszącą tendencją do wzdęć i przemijającymi trudnościami w oddawaniu stolca, mogą być jedynymi objawami zaparcia w tej grupie wiekowej.

U bardzo małego dziecka karmionego piersią wzdęcia i „strzelające”, kwaśne stolce mogą być oznaką dysproporcji pomiędzy fizjologicznymi możliwościami trawienia laktozy zawartej w mleku matki a aktywnością laktazy w tym okresie. Stan ten jest przejściowy i nie wymaga interwencji dietetycznej. Można jedynie rozważyć modyfikację karmień – zwykle rzeczowa konsultacja doradcy laktacyjnego pomaga matce, dziecku i lekarzowi przetrwać ten czas.

U starszych niemowląt bez czynników ryzyka wtórnego niedoboru laktazy (takich jak ostra biegunka infekcyjna o ciężkim przebiegu, wymagająca hospitalizacji) nie ma wskazań do stosowania diety bezlaktozowej. Pamiętać należy, że każda dieta eliminacyjna wiąże się z ryzykiem niedoborów jakościowych i ilościowych. Budzi też w opiekunach niepotrzebne poczucie choroby u ich dziecka i stwarza większe ryzyko utrwalania zaburzeń karmienia. Najważniejszy jednak w podejmowaniu decyzji diagnostyczno-terapeutycznych jest jak zawsze zdrowy rozsądek. Jeśli dziecko rozwija się prawidłowo, nie przeszkadzajmy!

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej