Jakie rodzaje diet przemysłowych są dostępne?

W zależności od składu można wyróżnić kilka podstawowych rodzajów diet przemysłowych o różnych wskazaniach do stosowania.

1) Diety standardowe – ich skład odzwierciedla normalne zapotrzebowanie na makro- i mikroskładniki odżywcze w zdrowej populacji referencyjnej. Większość diet standardowych zawiera niezmienione cząsteczki białka, tłuszcz w postaci trójglicerydów zawierających LCT oraz błonnik. Istnieją również diety o podobnym składzie, ale pozbawione błonnika (tzw. ubogoresztkowe). Większość diet standardowych nie zawiera glutenu ani laktozy w ilości mającej znaczenie kliniczne. Zawartość glutenu i laktozy zawsze jest zaznaczona na etykiecie preparatu.

2) Diety specjalistyczne – ich skład został dostosowany do potrzeb chorych na określoną chorobę lub z określonymi zaburzeniami: trawienia, wchłaniania lub metabolicznymi. Na przykład w chorobach wątroby diety takie zawierają zwiększoną ilość aminokwasów rozgałęzionych, a zmniejszoną aminokwasów aromatycznych. W niewydolności nerek wybór diety zależy od stadium choroby – u pacjentów stabilnych, niedializowanych należy stosować diety ubogobiałkowe i bogatoenergetyczne, zawierające niezbędne aminokwasy, natomiast chorzy dializowani wymagają diety bogatobiałkowej i bogatoenergetycznej.

3) Diety normoenergetyczne (normokaloryczne) dostarczają 0,9–1,2 kcal/ml, bogatoenergetyczne (bogatokaloryczne) >1,2 kcal/ml, a ubogoenergetyczne (ubogokaloryczne) <0,9 kcal/ml.

4) Diety bogatobiałkowe – co najmniej 20% całkowitej wartości energetycznej pochodzi z białka.

5) Diety polimeryczne (polymeric diet) – zawierają niezmienione cząsteczki białka.

6) Diety oparte na hydrolizatach białkowych – zawierają azot głównie w postaci krótkich peptydów i aminokwasów.

7) Diety aminokwasowe – źródłem białka są wolne aminokwasy.

8) Diety bogatotłuszczowe – co najmniej 40% całkowitej wartości energetycznej pochodzi z tłuszczów. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Lochs H., Allison S.P., Meier R. i wsp.: Introductory to the ESPEN guidelines on enteral nutrition: terminology, definitions and general topics. Clin. Nutr., 2006; 25: 180–186
2. Zadak Z., Kent-Smith L.: Diety przemysłowe. W: Sobotka L.: Podstawy żywienia klinicznego. Warszawa, PZWL, 2007: 224–227