Jakie są wskazania do transfuzji wymiennej u noworodka z żółtaczką?

Wskazania do transfuzji wymiennej najczęściej są ustalane na podstawie nomogramu Amerykańskiej Akademii Pediatrii z 2004 roku uwzględniającego wiek dziecka w godzinach i obecność czynników ryzyka. Dodatkowo przy podejmowaniu decyzji uwzględnia się stosunek bilirubiny do albumin – im jest on większy tym większe jest ryzyko uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Po stwierdzeniu wskazań do transfuzji wymiennej (stężenie bilirubiny w momencie rozpoczęcia leczenia wynosi >25 mg/dl) należy od razu rozpocząć intensywną fototerapię za pomocą co najmniej 2 lamp. Kontrolne badanie wykonuje się po około 2–3 godzinach intensywnej fototerapii w celu podjęcia decyzji o konieczności wykonania transfuzji wymiennej. Jeśli stężenie bilirubiny uległo zmniejszeniu, istnieją wskazania do kontynuowana intensywnej fototerapii i kontroli za 6 godzin. Jeśli po tym czasie stężenie bilirubiny uległo dalszemu zmniejszeniu, to należy kontynuować postępowanie zgodnie z zasadami fototerapii w hiperbilirubinemii.

W przypadku stężenia bilirubiny w badaniu kontrolnym po 2–3 godzinach wynoszącego:

• 20–25 mg/dl – należy zlecić kontrolę za około 6–8 godzin (jeśli się zmniejsza, wskazana jest kontynuacja fototerapii i kontrola za ok. 12 h)

• <20 mg/dl – należy zlecić kontrolę po około 12–24 godzinach.

Wskazaniem do wykonania transfuzji wymiennej jest występowanie objawów ostrej encefalopatii bilirubinowej, utrzymywanie się stężenia bilirubiny na poziomie kwalifikującym do transfuzji wymiennej lub jego narastanie.

Piśmiennictwo

1. Ives N.K.: Guidelines for the use of phototherapy and exchange transfusions. (W:) Rennie J.M. (red.): Rennie and Roberton’s Textbook of Neonatology. Churchil Livingstone Elsevier, 2012: 687–692
2. American Academy of Pediatrics Subcommittee on Hyperbilirubinemia. Management of hyperbilirubinemia in the newborn infant 35 or more weeks of gestation. Pediatrics, 2004; 114 (1): 297–316 (published correction appears in: Pediatrics, 2004; 114 (4): 1138)