Jak sformułować zalecenia żywieniowe dla rodziców niemowlęcia, u którego po rozpoczęciu rozszerzania diety o pokarmy uzupełniające pojawiło się zaparcie?

Nie sformułowano odrębnych zaleceń dotyczących rozszerzania diety niemowlęcia z zaparciem czynnościowym. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających powinno się odbywać według ogólnych zasad i wytycznych.

Jeśli po rozszerzeniu diety u dziecka pojawiają się problemy z rytmem wypróżnień, należy zwrócić uwagę na kolejność wprowadzania nowych produktów i płynów. Częsty błąd polega na rozszerzaniu diety o kasze i kleiki bez zadbania o jednoczesne dostarczenie odpowiedniej – adekwatnej do masy ciała – objętości płynów. Może to sprzyjać retencji stolca i problemom z wypróżnieniami.

Jeśli jednak u dziecka rozpoznano prawdziwe zaparcie czynnościowe, dieta jest zaledwie dodatkiem do właściwej terapii i same interwencje żywieniowe zazwyczaj nie rozwiązują problemu. Wspólne wytyczne European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) i North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (NASPGHAN), dotyczące postępowania u dzieci i niemowląt z zaparciem czynnościowym, szczególną uwagę poświęcają najbardziej powszechnym praktykom żywieniowym stosowanym u dzieci z zaparciem. Eksperci, po przeglądzie piśmiennictwa dokonanym przez Tabbers i wsp., podkreślili, że nie ma przesłanek naukowych, aby u niemowląt z zaparciem w sposób szczególny zwiększać ilość błonnika pokarmowego czy płynów w diecie. W leczeniu zaparcia nie zalecają także probiotyków ani prebiotyków.

Optymalne dla dzieci spożycie błonnika pokarmowego w ciągu doby wylicza się według wzoru: wiek w latach + 5–10 g. Minimalna dawka u niemowlęcia wynosi około 5 g – można ją osiągnąć, dostarczając kilka porcji dziennie puree z warzyw, owoców, a także preparatów wzbogacanych w błonnik przeznaczonych dla niemowląt. Warto zaznaczyć, że zbyt duża ilość błonnika pokarmowego może spowodować u dziecka ból brzucha.

Piśmiennictwo

1. Tabbers M.M., DiLorenzo C., Berger M.Y. i wsp.: European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition; North American Society for Pediatric Gastroenterology: Evaluation and treatment of functional constipation in infants and children: evidence-based recommendations from ESPGHAN and NASPGHAN. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2014; 58: 258–274
2. Szajewska H., Socha P., Horvath A., Rybak A.: Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. www.mp.pl/pediatria