Jakie postępowanie należy wdrożyć u dziecka z zaparciem leczonego w warunkach POZ? Kiedy można rozpocząć leczenie bez szczegółowej diagnostyki?

Jeżeli nie stwierdza się objawów niepokojących, rozwój somatyczny dziecka jest prawidłowy, a w badaniach przesiewowych nie stwierdzono odchyleń od normy, można rozpocząć leczenie w warunkach POZ.

Pierwszy etap leczenia zależy od tego, czy w odbytnicy zalegają masy kałowe. Jeżeli tak, to od samego początku zalecam bardziej intensywne leczenie, którego celem jest rozluźnienie stolca, aby dziecko nie mogło go utrzymać, i ułatwienie defekacji, żeby przebiegała bez bólu. Należy także zlecić stosowanie przez 1–2 miesiące diety bogatoresztkowej (u dzieci >2. rż. dobową podaż błonnika oblicza się ze wzoru: wiek w latach + 5 g) oraz laktulozę.

Jeżeli takie leczenie będzie nieskuteczne, należy zlecić badania diagnostyczne, poczynając od oceny czasu pasażu jelitowego z zastosowaniem znaczników. W przypadku wydłużenia czasu pasażu wskazane jest badanie kontrastowe jelita grubego z oceną jego kształtu i zalegania środka cieniującego po 24 godzinach i ewentualnie po 48 godzinach. Takie postępowanie diagnostyczne zwykle prowadzi się w poradniach specjalistycznych. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Ryżko J.: Zaburzenia defekacji u dzieci. Klin. Ped., 2004; 12: 316–320
2. Ryżko J.: Czynnościowe zaparcia stolca u dzieci. Twój Magazyn Medyczny, 2004; 9 (13): 33–40
3. Ryżko J., Socha J.: Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego u dzieci i młodzieży. Warszawa, PZWL, 2004
4. Ryżko J.: Biegunki i zaparcia. Warszawa, PZWL, 2009