Jakie są wskazania do wykonania biopsji wątroby u dzieci? Jak należy przygotować pacjenta do zabiegu i gdzie go skierować?

Biopsję wątroby wykonuje się u dzieci w celach diagnostycznych, w celu oceny postępu dysfunkcji wątroby lub skuteczności leczenia. Trzeba pamiętać, że przed wykonaniem biopsji wątroby należy przeprowadzić szeroką diagnostykę różnicową z zastosowaniem mniej inwazyjnych badań laboratoryjnych krwi i moczu.

Nieznana etiologia przewlekłego zapalenia wątroby stanowi zasadnicze wskazanie do wykonania biopsji wątroby. Obecnie najczęściej nie wykonuje się jej jednak w przewlekłym zapaleniu wywołanym przez HBV i HCV. W zapaleniu wątroby o ostrym przebiegu biopsja stanowi kolejny etap diagnostyki różnicowej po wykluczeniu podstawowych przyczyn infekcyjnych (HBV, HAV, HCV) i metabolicznych oraz po uwzględnieniu autoimmunizacyjnego zapalenia wątroby. Rozpoznanie autoimmunizacyjnego zapalenia wątroby opiera się w znacznej mierze na obrazie histologicznym bioptatu, a ostry przebieg stanowi wskazanie do pilnego rozpoczęcia leczenia immunosupresyjnego. Postępująca dysfunkcja wątroby na tle przewlekłego zapalenia stanowi wskazanie do kontrolnej biopsji wątroby w celu zmiany leczenia lub jego intensyfikacji.

Wskazanie do biopsji wątroby stanowi także cholestaza o nieznanym pochodzeniu, podejrzenie choroby metabolicznej lub uwarunkowanej genetycznie oraz niewyjaśniona hiperaminotransferazemia. Nierzadko oceny histologicznej wymaga dysfunkcja przeszczepionej wątroby.

Biopsję wątroby powinien wykonać doświadczony personel medyczny w ośrodkach z zapleczem anestezjologicznym. Niezbędne jest zebranie dokładnego wywiadu w kierunku ewentualnych koagulopatii, zabiegów operacyjnych, reakcji na środki znieczulające itp. Po wykonaniu podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia, układ krzepnięcia, grupa krwi, jonogram) pacjent powinien pozostawać na czczo. Jeśli to możliwe, przed zabiegiem warto na podstawie badania USG jamy brzusznej określić miejsce nakłucia. U małych dzieci biopsję wątroby zazwyczaj wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a u starszych zabieg należy poprzedzić premedykacją (np. midazolam p.r.). (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Zhang H.F., Yang X.J., Zhu S.S. i wsp.: Pathological changes and clinical manifestations of 1020 children with liver diseases confirmed by biopsy. Hepatobiliary Pancreat. Dis. Int., 2004; 3: 395–398
2. Moyer V., Freese D.K., Whitington P.F. i wsp.: Guideline for the evaluation of cholestatic jaundice in infants: recommendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2004; 39: 115–128