Czy po biopsji wątroby mogą wystąpić powikłania (jeśli tak, to kiedy)? Jak często się one zdarzają i jak je rozpoznać?

Do poważnych powikłań biopsji wątroby zalicza się: krwawienia do jamy otrzewnej i jamy opłucnej, obecność krwi w żółci, żółciowe zapalenie otrzewnej lub odmę opłucnową. Do objawów krwawienia należą: ból brzucha, bladość, przyspieszenie tętna, obniżenie ciśnienia tętniczego. W przypadku odmy lub krwawienia do jamy opłucnej może się pojawić duszność. Silny ból brzucha jest typowym objawem żółciowego zapalenia otrzewnej. U pacjentów wymagających znieczulenia ogólnego mogą wystąpić ciężkie reakcje poanestetyczne (np. wstrząs anafilaktyczny, niewydolność krążeniowo-oddechowa). Z reguły obserwuje się jednak łagodne objawy, jak przemijający ból brzucha, gorączka, osutka alergiczna itp.

Opisane powikłania najczęściej występują w ciągu 6 godzin po zabiegu, jednak pacjenta należy pozostawić pod obserwacją kliniczną na 24 godziny. W monitorowaniu stanu chorego pomocne mogą być kontrolne badania laboratoryjne oraz USG jamy brzusznej i opłucnej.

W opublikowanych badaniach obejmujących duże grupy dzieci ogólna liczba powikłań po biopsji wątroby wynosiła 2–6,8%, w tym poważnych – 4,5%, przy śmiertelności nieprzekraczającej 0,6%. Autorzy zwracają uwagę, że większe prawdopodobieństwo wystąpienia poważnych powikłań wiąże się z młodszym wiekiem (<1. rż.), sedacją, zaawansowanym stadium choroby wątroby i współistniejącymi dodatkowymi czynnikami ryzyka (np. zaburzenia krzepnięcia). Bezpieczeństwo zwiększa natomiast wykonanie celowanej biopsji wątroby pod kontrolą USG (szczególnie zalecane u pacjentów ze zmianami ogniskowymi lub po segmentalnym przeszczepieniu wątroby).

Osobiste doświadczenia autora wskazują na znacznie mniejszy odsetek poważnych powikłań. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Cohen M.B., Kader H.H., Lambers D. i wsp.: Complications of percutaneous liver biopsy in children. Gastroenterology, 1992; 102: 629–632
2. Scheimann A.O., Barrios J.M., AlTawil Y.S. i wsp.: Percutaneous liver biopsy in children: impact of ultrasonography and springloaded biopsy needles. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2000; 31: 536–539