Jakie są obecnie najczęstsze przyczyny zwiększenia aktywności aminotransferaz u dzieci w Polsce? Która z nich dominuje w przypadkowo wykrytych hiperaminotransferazemiach?

W Polsce nie prowadzono badań epidemiologicznych oceniających częstość zwiększenia aktywności aminotransferaz w zależności od przyczyny, możemy się więc opierać jedynie na badaniach z innych krajów. Jedynym badaniem o wartości epidemiologicznej jest niedawno opublikowane amerykańskie badanie NHANES. Objęto nim losowo wybraną grupę młodzieży amerykańskiej w wieku 12–19 lat. Zwiększoną aktywność ALT >30 U/l stwierdzono u 8% badanej populacji. Wykazano, że zwiększenie aktywności ALT koreluje z płcią męską (12,4% chłopców vs 3,5% dziewczynek), starszym wiekiem, pochodzeniem meksykańskim oraz niskim statusem socjoekonomicznym. W tej grupie aktywność ALT wykazywała również związek z większym obwodem bioder, skurczowym ciśnieniem tętniczym, stężeniem insuliny na czczo, stężeniem CRP i triglicerydów. W konkluzji autorzy podkreślają, że w badanym przedziale wiekowym istnieje szczególnie duże ryzyko rozwoju NAFLD.

W badaniu Iorio i wsp. w grupie 166 dzieci w wieku 1–18 lat wykazano, że najczęstszą przyczyną izolowanej hiperaminotransferazemii o nieustalonej etiologii jest NAFLD, choroba Wilsona oraz autoimmunizacyjne zapalenie wątroby. Warto zaznaczyć, że u badanych stwierdzono relatywnie duży odsetek chorób o podłożu genetycznym (12%).

W Polsce obserwuje się zmniejszenie zachorowalności z powodu zakażenia wirusami zapalenia wątroby typu B (HBV) i typu C (HCV), a zwiększenie częstości występowania otyłości. Dlatego należy oczekiwać, że wkrótce NAFLD będzie podstawową przyczyną zwiększenia aktywności aminotransferaz. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Fraser A., Longnecker M.P., Lawlor D.A.: Prevalence of elevated alanine aminotransferase among US adolescents and associated factors: NHANES 1999–2004. Gastroenterology, 2007; 133: 1814–1820
2. Iorio R., Sepe A., Giannattasio A. i wsp.: Hypertranaminasemia in childhood as a marker of genetic liver disorders. J. Gastroenterol., 2005; 40: 820–826