Jakie preparaty można stosować w leczeniu żylaków odbytu lub szczeliny odbytu u dzieci?

Żylaki odbytu (tzw. guzki krwawnicze) rzadko występują w populacji pediatrycznej – najczęściej obserwuje się je u nastolatków, choć mogą się pojawić także u młodszych dzieci. W zależności od lokalizacji i etiopatogenezy wyróżnia się 2 typy guzków: (1) wewnętrzne (położone powyżej linii zębatej), związane często z nadciśnieniem wrotnym; (2) zewnętrzne (zlokalizowane poniżej linii zębatej) będące wynikiem zastoju krwi w splotach żylnych.

U dzieci żylaki odbytu lub szczelina odbytu najczęściej są konsekwencją przewlekłego zaparcia, dlatego podstawą ich leczenia jest terapia zaparcia i normalizacja rytmu wypróżnień zgodnie z ogólnie obowiązującymi wytycznymi. Zwykle takie postępowanie jest skuteczne, a leczenie miejscowe nie jest konieczne.

Jeśli jednak żylaki lub szczelina odbytu wywołują objawy kliniczne, takie jak krwawienie, pieczenie, ból lub świąd, można sięgnąć po preparaty miejscowe w postaci maści i czopków. Zawierają one substancje o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym (m.in. hydrokortyzon), a także łagodzącym ból (np. lidokainę). Niektóre z nich są także wzbogacone w zawiesinę inaktywowanych pałeczek Escherichia coli lub kwas hialuronowy. Należy jednak podkreślić, że formalnie większość z tych preparatów nie jest zarejestrowana do stosowania u dzieci i nie przeszła rygorystycznej oceny skuteczności i bezpieczeństwa w badaniach klinicznych z randomizacją. W moim przekonaniu jednak ich krótkotrwałe (7–10 dni) stosowanie jest bezpieczne także u dzieci.

Piśmiennictwo

1. Obcowska A., Kołodziejczak M.: Choroba hemoroidalna – współczesne poglądy na temat etiopatogenezy oraz metod leczenia. Przegląd piśmiennictwa. Nowa Medycyna, 2016; 23 (2): 61–76
2. Dimopoulou K., Dimopoulou A., Dimopoulou D. i wsp.: Benign anorectal disease in children: What do we know? Arch. Pediatr., 2022; 29 (3): 171–176