Czy nietolerancja laktozy ma związek z alergią na pokarm? Jakie mogą być implikacje kliniczne takiego związku?

Jeśli alergia na pokarm powoduje zanik kosmków jelitowych (czyli przebiega w postaci enteropatii), uszkodzeniu ulega także rąbek szczoteczkowy, na którym są zlokalizowane dwusacharydazy (laktaza, maltaza i sacharaza). Na skutek nasilonego zapalenia alergicznego lub infekcyjnego najwcześniej i najłatwiej uszkodzeniu ulega laktaza. Niestety, jej prawidłowa aktywność enzymatyczna powraca najpóźniej (w porównaniu z dwoma pozostałymi enzymami) – dopiero po odnowieniu uszkodzonego nabłonka jelitowego. Zatem obserwowane zmniejszenie ekspresji enzymu laktazy teoretycznie może przemawiać za stosowaniem preparatów mlekozastępczych o znacznym stopniu hydrolizy białek i bezlaktozowych, do czasu powrotu prawidłowego wchłaniania. Jednak aktualnie szacuje się, że częstość współwystępowania alergii na białka mleka krowiego i nietolerancji laktozy (enteropatii) wynosi tylko około 4%. Dlatego u chorych z enteropatią (z ewidentnymi objawami nietolerancji laktozy) preparaty bezlaktozowe należy stosować co najmniej przez 6–8 tygodni. Wskaźnikiem powrotu do zdrowia po zastosowaniu tej diety jest normalizacja procesu trawienia i wchłaniania (prawidłowe stolce, prawidłowe łaknienie i zwiększenie masy ciała). Po tym okresie należy podjąć próbę dalszego leczenia dietetycznego z zastosowaniem preparatów mlekozastępczych o małej zawartości laktozy. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

1. Host A., Koletzko B., Dreborg S. i wsp.: Dietary products used in infants for treatment and prevention of food allergy. Joint Statement of the European Society for Paediatric Allergology and Clinical Immunology (ESPACI) Committee on Hypoallergenic Formulas and the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. Arch. Dis. Child., 1999; 81: 80–84 (p. Med. Prakt. Pediatr. 1/2000, s. 123–135 – przyp. red.)
2. Fiocchi A., Restani P., Leo G. i wsp.: Clinical tolerance to lactose in children with cow’s milk allergy. Pediatrics, 2003; 112: 359–362 (p. Med. Prakt. Pediatr. 1/2005, s. 97 – przyp. red.)
3. Szajewska H., Książyk J., Kaczmarski M., Cudowska B.: Kontrowersje w pediatrii – debata ekspertów. Czy nietolerancja laktozy jest istotnym problemem klinicznym u dzieci z alergią na białka mleka krowiego? Med. Prakt. Pediatr. 1/2005: 95–102