Jakie odchylenia w morfologii u dziecka mogą stanowić przeciwwskazanie do uprawiania konkretnego sportu?

Badanie sportowo-lekarskie ma na celu przede wszystkim kwalifikację do uprawiania danej dyscypliny sportu, ale też jest badaniem przesiewowym, w którym powinno się wykryć problemy zdrowotne wymagające leczenia. Spośród schorzeń możliwych do wykrycia na podstawie morfologii krwi można wyróżnić 3 grupy:

• zaburzenia erytrocytów: niedokrwistości (ocena Hb, liczby erytrocytów), sporadycznie nadkrwistości

• zaburzenia płytek: małopłytkowość oraz nadpłytkowość

• zaburzenia układu białokrwinkowego: agranulocytoza, białaczki i pozostałe.

Najczęstszy problem stwierdzany w morfologii krwi stanowią niedokrwistości – po ich wykryciu należałoby skierować sportowca pod opiekę lekarza rodzinnego. Rzadko są to niedokrwistości tak ciężkie (objawowe), by wymagały ograniczeń w uprawianiu sportu. Natomiast ciężkie choroby – białaczki, agranulocytoza czy małopłytkowości – wymagają pilnego leczenia specjalistycznego i oznaczają w praktyce brak możliwości uprawiania sportu w czasie terapii. Są to jednak sytuacje występujące sporadycznie. Oczywiście w przypadku ciężkiej choroby wymagającej hospitalizacji uprawianie sportu schodzi na dalszy plan.

W codziennej praktyce można spotkać bezobjawowych sportowców z niewielkiego stopnia niedokrwistością – tych kieruję do lekarza rodzinnego, a rzadziej – jeśli są wskazania – do hematologa. W celu zmotywowania do leczenia zwykle ustalam krótszy czas do ponownego badania lekarskiego – 3–6 miesięcy – i zaznaczam, że sportowiec jest zdolny do treningów warunkowo. Należy przez to rozumieć konieczność leczenia wykrytej choroby.

Dodam, ze główny problem globalny, czyli niedokrwistość sierpowata, która zagraża nagłym zgonem w czasie uprawiania sportu, w Polsce występuje bardzo rzadko.

Piśmiennictwo

1. Shaskey D.J., Green G.A.: Sports haematology. Sports Med., 2000; 29 (1): 27–38; doi:10.2165/00007256-200029010-00003