Czy wapń łagodzi objawy alergii?

Panuje powszechne przekonanie, że preparaty wapnia łagodzą objawy alergii, takie jak pokrzywka i towarzyszący jej świąd czy łzawienie, napady kichania i wyciek wodnistej wydzieliny z nosa w przebiegu alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa i spojówek. Najpewniej wynika ono z badań przeprowadzonych w latach 70. i 90. ubiegłego wieku, w których wykazano, że duże dawki preparatów wapnia (podane doustnie lub dożylne) hamują ostre objawy ANN po próbie alergenowej prowokacji donosowej.

Głównym wskazaniem do stosowania preparatów wapnia jest uzupełnianie jego niedoboru w organizmie i leczenie wspomagające związanych z nim chorób. Dodatkowo we wskazaniach wymienionych w ChPL większości preparatów wapnia można przeczytać o ich stosowaniu pomocniczym w leczeniu przeziębień i objawów chorób alergicznych, choć takiego postępowania nie oceniono w badaniach z grupą kontrolną.

Spekuluje się, że korzystne działanie wapnia w reakcjach alergicznych polega na zmniejszeniu przepuszczalności ścian naczyń krwionośnych, jednak przytaczając ponownie pracę polskich autorów (Matysiak i wsp.), nie wydaje się, aby doustne podawanie preparatów wapnia w ostrych objawach reakcji alergicznych (np. skórnych po użądleniu przez owada) miało jakiekolwiek uzasadnienie, zwłaszcza że można zastosować skuteczne leki przeciwhistaminowe.

W celu zmniejszenia świądu i obrzęku po ukąszeniach owadów zaleca się:

• zastosować zimny okład (np. z lodu)

• podać lek przeciwhistaminowy

• zastosować miejscowo krem lub maść z GKS.

Dodatkowo przy bardzo dużych i uciążliwych odczynach miejscowych konieczne może być zastosowanie jednorazowej dawki GKS doustnie (np. prednizon, metyloprednizolon).

Piśmiennictwo

1. Bachert C., Drechsler S., Hauser U. i wsp.: Influence of oral calcium medication on nasal resistance in the nasal allergen provocation test. J. Allergy Clin. Immunol., 1993; 91: 599–604
2. Matysiak K., Matuszewski M., Feleszko W.: Calcium preparations do not inhibit allergic reactions: a randomized controlled trial. Pol. Arch. Intern. Med., 2017; 127: 582–588
3. Golden D.B., Demain J., Freeman T. i wsp.: Stinging insect hypersensitivity: a practice parameter update 2016. Ann. Allergy Asthma Immunol., 2017; 118: 28
4. Nittner-Marszalska M., Cichocka-Jarosz E.: Insect sting allergy in adults: key messages for clinicians. Pol. Arch. Med. Wewn., 2015; 125: 929–937