Czy leki przeciwhistaminowe lub stosowane miejscowo glikokortykosteroidy są skuteczne w leczeniu nasilonych odczynów po ukąszeniu przez owada?

W leczeniu dużych alergicznych reakcji miejscowych po ukąszeniach owadów skuteczne są niepowodujące sedacji leki przeciwhistaminowe II generacji, takie jak: cetyryzyna, lewocetyryzyna, loratadyna, desloratadyna, feksofenadyna (po 12. rż.), a także rupatadyna. Leki te zmniejszają nasilenie świądu, ograniczają obrzęk, rumień oraz naciek i są bezpieczne dla dzieci. Najczęściej skuteczne jest podanie już jednorazowej dawki. Dodatkowo leki przeciwhistaminowe II generacji mogą być stosowane prewencyjnie w okresie największego narażenia na ukąszenia/użądlenia owadów. Zaleca się, aby osoby ze szczególnie dużymi i uciążliwymi reakcjami miejscowymi, a zwłaszcza dzieci, przyjmowały je codziennie, jeśli inne metody zapobiegania są nieskuteczne.

Glikokortykosteroidy, stosowane zarówno systemowo, jak i miejscowo (maści, kremy) zaleca się w leczeniu dużych miejscowych odczynów, zwłaszcza po użądleniach owadów błonkoskrzydłych. Są one również skuteczne w leczeniu miejscowych odczynów po ukąszeniach komarów. Stosowane w postaci maści (np. furoinian mometazonu) 2 razy na dobę przez kilka dni (5–7 dni), podobnie jak leki przeciwhistaminowe skutecznie łagodzą świąd, zmniejszają obrzęk i rumień. Jeżeli obrzęk po ukąszeniu komara np. w okolicę powieki czy warg znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie, należy rozważyć zastosowanie glikokortykosteroidu systemowo, np. prednizonu w dawce 1 mg/kg mc. (u dzieci maksymalnie 40 mg) przez ok. 5 dni. (2015)

Piśmiennictwo

1. Karppinen A., Kautiainen H., Petman L. i wsp.: Comparison of cetirizine, ebastine and loratadine in the treatment of immediate mosquito-bite allergy. Allergy, 2002; 57: 534–537
2. Karppinen A., Brummer-Korvenkontio H. i wsp.: Levocetirizine for treatment of immediate and delayed mosquito bite reactions. Acta Derm. Venereol., 2006; 86 (4): 329–331
3. Karppinen A., Brummer-Korvenkontio H. i wsp.: Rupatadine 10 mg in the treatment of immediate mosquito-bite allergy. J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol., 2012; 26 (7): 919–922
4. Tan J.W., Campbell D.E.: Insect allergy in children. J. Paediatr. Child Health, 2013; 49 (9): 381–387