Czy zwiększyła się liczba przypadków zapalenia płuc wywołanego wirusem grypy podczas epidemii grypy w 2010 roku w porównaniu z wcześniejszymi latami?

Zarówno w badaniach eksperymentalnych, jak i epidemiologicznych wykazano, że wirus pandemiczny grypy A/H1N1 może wywoływać ostre zapalenie płuc już we wczesnej fazie zakażenia. Liczba potwierdzonych przypadków grypowych zapaleń płuc wywołanych przez szczep pandemiczny grypy A/H1N1 w sezonie 2009/2010 była zdecydowanie większa niż liczba zachorowań na zapalenie płuc wywołane przez wirusy grypy sezonowej w latach wcześniejszych. Epidemiologiczna ocena zapadalności na grypowe zapalenie płuc w sezonie 2009/2010 jest trudna ze względu na duże niedoszacowanie ogólnej liczby zakażeń oraz rejestrowanie głównie przypadków o ciężkim przebiegu. Przy szczegółowej rejestracji osób z objawowymi zakażeniami grypowymi wskaźnik śmiertelności wynosił około 0,005% (95% CI: 0,003–0,01), wskaźnik śmiertelności w objawowych przypadkach wynosił 0,045% (95% CI: 0,02–0,09), ogólny wskaźnik hospitalizacji wobjawowych przypadkach wynosił 1,37% (95% CI: 0,68–2,52), a wskaźnik ostrej niewydolności oddechowej wymagającej pobytu na oddziale intensywnej terapii wśród wszystkich hospitalizowanych chorych – 0,22% (95% CI: 0,11–0,46).

Przyczyną zwiększonej zjadliwości wirusa pandemicznego jest swoista struktura hemaglutyniny, która jest w 99,7% zgodna z hemaglutyniną wirusa „hiszpanki” i cechuje ją zdolność wiązania z kwasem sialowym występującym w błonie komórkowej komórek nabłonka oddechowego górnych i dolnych dróg oddechowych. Ten mechanizm odpowiada za występowanie w ciężkich przypadkach szybko postępującej niewydolności oddechowej wymagającej wentylacji mechanicznej. Dodatkowo, jak wykazano w badaniach eksperymentalnych, w przypadku wirusa pandemicznego obserwuje się większą zdolność namnażania na różnych tkankach oraz większą intensywność namnażania w nabłonku oddechowym w stosunku do wirusów sezonowych. (2013)

Piśmiennictwo

1. Dawood F., Jain S., Finelli L. i wsp.: Novel swine-origin influenza A(H1N1) virus investigation team. Emergence of a novel swine-origin influenza in humans. N. Engl. J. Med., 2009; 360 (25): 2605–2615
2. Chan M., Chan R., Yu W. i wsp.: Tropism and innate host responses of the 2009 pandemic H1N1 influenza virus in ex vivo and in vitro cultures of human conjunctiva and respiratory tract. Am. J. Pathol., 2010: 176 (4): 1828–1840
3. Donaldson L., Rutter P., Ellis B. i wsp.: Mortality from pandemic A/H1N1 2009 influenza in England: public health surveillance study. BMJ, 2010; 339: b5213
4. Lipsitch M., Presanis A., De Angelis D. i wsp., Swine Flu Investigation Team, New York City Department of Health and Mental Hygiene: The severity of pandemic H1N1 influenza in the United States. PLoS Curr., 2009; 1: RRN1042
5. Garske T., Legrand J., Donnelly C. i wsp.: Assessing the severity of the novel influenza A/H1N1 pandemic. BMJ, 2009, 339: b2840
6. Nishiura H., Klinkenberg D., Roberts M., Heesterbeek J.: Early epidemiological assessment of the virulence of emerging infectious diseases: a case study of an influenza pandemic. PLoS ONE, 2009; 4: e6852