Czy w leczeniu przewlekłej pokrzywki można stosować histaglobulinę?

Histaglobulina jest dostępnym na polskim rynku koniugatem 12 mg ludzkiej immunoglobuliny i 0,15 µg dwuchlorowodoru histaminy, zarejestrowanym do iniekcji podskórnych. Według opisu producenta „pobudza syntezę przeciwciał antyhistaminowych”, a wskazanie do jej stosowania stanowią przewlekłe choroby alergiczne, m.in. zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, egzema i wyprysk. Entuzjastyczne prace na temat histaglobuliny ukazywały się w latach 70. i 80. XX wieku. Liczne doniesienia pochodziły od autorów wschodnioeuropejskich, w tym polskich.1-5 W ostatnio opublikowanych badaniach autorów hinduskich, obejmujących grupę 51 chorych z pokrzywką przewlekłą, sugeruje się skuteczność histaglobuliny podanej podskórnie w objętości 1 ml w odstępach tygodniowych przez 8 tygodni.6 Autorzy tej pracy, podobnie jak autorzy wcześniejszych doniesień, przyznali, że mechanizm działania leku nie jest dotychczas wyjaśniony. Dodatkowo w badaniach nie uwzględniono grupy kontrolnej, a istotną rolę może w tym przypadku odgrywać efekt placebo, tak jak w innych chorobach przebiegających ze świądem skóry. Świadczą o tym wyniki metaanalizy badań klinicznych dotyczących przewlekłych dermatoz przebiegających ze świądem (atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, przewlekła pokrzywka) wskazujące, że interwencja z podaniem placebo istotnie łagodzi świąd skóry – w porównaniu z wartościami wyjściowymi.7 Histaglobuliny nie uwzględniono w obowiązujących obecnie wytycznych postępowania w pokrzywce, w tym także w leczeniu pokrzywki przewlekłej.8,9

Piśmiennictwo

1. Rudzki E., Czubalski K.: Results of treatment of chronic urticaria, prurigo and pruritus with histaglobin. Przegl. Dermatol., 1967; 54: 571–574
2. Histaglobin in treatment of allergic diseases with reference to serum protein determination. Pol. Tyg. Lek., 1971; 26: 1432–1435
3. Liebhart J., Zak-Najmark T., Małolepszy J., Nadobna G., Liebhart E.: Changes of histaminopexy in patients with bronchial asthma and chronic urticaria after histaglobin administration. Arch. Immunol. Ther. Exp. (Warsz.), 1986; 34: 385–389
4. Gushchin I.S., Luss L.V., Il'ina N.I., Larina O.N., Pakhomova L.A.: Therapeutic effectiveness of histaglobin preparations in patients with allergic rhinitis and chronic urticarial. Ter. Arkh., 1999; 71: 57–62
5. Rossi A., De Luca M.: First experiences with the use of a histamine-gamma globulin complex (Histaglobin) in some allergic dermatoses. Minerva Dermatol., 1968; 43: 479–483
6. Rajesh G., Keerthi S., Karthikeyan K., Venkatesan M.: Weekly injection of histaglobulin produces long-term remission in chronic urticaria: A prospective clinical study. Indian. J. Pharmacol., 2016; 48: 292–297
7. van Laarhoven A.I., van der Sman-Mauriks I.M., Donders A.R. i wsp.: Placebo effects on itch: a meta-analysis of clinical trials of patients with dermatological conditions. J. Invest. Dermatol., 2015; 135: 1234–1243
8. Zuberbier T., Aberer W., Asero R. i wsp.: The EAACI/GA(2) LEN/EDF/WAO Guideline for the definition, classification, diagnosis, and management of urticaria: the 2013 revision and update. Allergy, 2014; 69: 868–887
9. Maurer M., Church M.K., Gonçalo M., Sussman G., Sánchez-Borges M.: Management and treatment of chronic urticaria (CU). J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol., 2015; 29 Suppl 3: 16–32Pierwszy