Czy deksametazon podany w jednorazowej dawce 2–3 razy w roku w przebiegu podgłośniowego zapalenia krtani może wpływać na wzrastanie dziecka?

Pytanie nadesłane do Redakcji

Obecnie w leczeniu cięższych postaci podgłośniowego zapalenia krtani zaleca się między innymi podanie deksametazonu w jednorazowej dawce od 0,15 mg/kg mc. do 0,6 mg/kg mc. Takie zapalenie u dziecka może wystąpić kilka razy w ciągu roku. Czy zgodnie z wiarygodnymi danymi naukowymi podanie jednorazowej dawki deksametazonu np. 2–3 razy w roku może wywierać istoty wpływ na wzrastanie dziecka i metabolizm kostny lub inne powikłania? Zwykle zapalenia krtani wymagające leczenia deksametazonem ustępują w wieku przedszkolnym, czas ekspozycji na ten lek jest więc ograniczony.

Odpowiedź

Deksametazon jest silnie działającym glikokortykosteroidem o względnie długim działaniu. W dostępnym piśmiennictwie nie ma żadnych dowodów na to, że podanie jednorazowej (nawet powtórzonej kilka razy w roku) dawki deksametazonu, na przykład u chorych na ostre podgłośniowe zapalenie krtani, może wpłynąć negatywnie na wzrastanie i metabolizm kostny. Ekspozycja na lek jest zbyt krótka, aby u dziecka bez innej przewlekłej choroby istotnie zaburzyć funkcje chrząstek wzrostowych i metabolizm kostny.

Co więcej, w przeszłości rozważano zastosowanie deksametazonu jednorazowo, w dawce 2 mg/m2, w diagnostyce wydzielania hormonu wzrostu u dzieci niskorosłych. Test diagnostyczny z wykorzystaniem deksametazonu nie jest jednak obecnie stosowany. Nigdy też nie uzyskał pełnej akceptacji klinicystów, między innymi z powodu trudnych do określenia punktów odcięcia wartości prawidłowych stężeń hormonu wzrostu. (2015)

Piśmiennictwo

1. Pellini C., De Angelis R., di Natale B. i wsp.: Dexamethasone in the diagnostic work-up of growth hormone deficiency. Clin. Endocrinol. (Oxf), 1998; 48 (2): 223–228
2. Jones R.A.; Collaborative Dexamethasone Trial Follow-up Group: Pulse dexamethasone does not impair growth and body composition of very low birth weight infants. J. Am. Coll. Nutr., 1995; 14 (5): 455–462