Jakie są możliwości leczenia dzieci z otyłością olbrzymią? Czy w tej grupie wiekowej znajduje zastosowanie chirurgia bariatryczna?

W wielu krajach na świecie, w tym głównie w Stanach Zjednoczonych, przeprowadza się zabiegi bariatryczne u nastolatków z otyłością olbrzymią (p. niżej). Wyniki 3-letniej obserwacji – obejmującej największą grupę pacjentów (242 chorych) – wskazują, że zabiegi bariatryczne również i w tej grupie wiekowej przynoszą istotne korzyści i prowadzą do zmniejszenia masy ciała, związanej z tym poprawy jakości życia oraz zmniejszenia ryzyka kardiometabolicznego.

Pacjenci kwalifikowani do zabiegu muszą jednak spełniać określone kryteria:

• brak efektów po 6–12 miesiącach leczenia konwencjonalnego,

• wola współpracy ze strony nastoletniego pacjenta po przeprowadzonym zabiegu,

• zakończony lub prawie zakończony proces wzrastania i dojrzewania (V stopień dojrzewania wg skali Tannera),

• pisemna zgoda rodziców i pacjenta,

• zgoda na niezachodzenie w ciążę co najmniej przez rok po zabiegu,

• znaczna otyłość
  a) BMI >50 kg/m2 z towarzyszącymi powikłaniami niewielkiego stopnia,
  b) BMI >40 kg/m2 z towarzyszącymi ciężkimi powikłaniami,
  c) BMI >30 kg/m2 z powikłaniami zagrażającymi życiu lub znacznie upośledzającymi komfort życia.

Konieczna jest również stała kontrola pacjenta po zabiegu, prowadzona przez wyspecjalizowany zespół lekarsko-dietetyczno-psychologiczny, w tym endokrynologa dziecięcego.

W Polsce przeprowadzono nieliczne operacje bariatryczne u młodzieży z otyłością olbrzymią, jednak nie istnieją wyspecjalizowane w tego rodzaju zabiegach ośrodki, które dysponują zespołem prowadzącym długofalową terapię pooperacyjną młodego pacjenta.

Podsumowując: chirurgia bariatryczna nie jest stosowana u dzieci z otyłością z najmłodszej grupy wiekowej; może być stosowana w przypadku młodzieży z otyłością olbrzymią, pod warunkiem spełnienia odpowiednich kryteriów, zarówno przez pacjenta, jak i ośrodek leczący. Obecnie w Polsce podstawową metodą leczenia dzieci i młodzieży z otyłością olbrzymią pozostaje odpowiednio zaplanowane i przeprowadzone postępowanie dietetyczne.

Piśmiennictwo

1. Inge T., Courcoulas A.P., Jenkins T.M. i wsp.: Weight loss and health status 3 years after bariatric surgery in adolescents. New Engl. J. Med., 2016; 374: 113–123
2. Inge T.H., Krebs N.F., Garcia V.F. i wsp.: Bariatric surgery for severely overweight adolescents: concerns and recommendations. Pediatrics, 2004; 114: 217–223