Jak dawkować leki steroidowe w zespole nerczycowym?

U dzieci w leczeniu pierwszego rzutu idiopatycznego zespołu nerczycowego stosuje się prednizon w dawce 2 mg/kg mc./dobę lub 60 mg/m2 pc./dobę (nie należy przekraczać dawki 80 mg/dobę) w ciągu 4–6 tygodni. Następnie stosuje się tę samą dawkę co 48 godzin w ciągu kolejnych 4–6 tygodni. Po tym okresie dawkę leku stopniowo się zmniejsza (o 5 mg co 2 tygodnie, przeprowadzając okresową kontrolę moczu na obecność białkomoczu) aż do zupełnego odstawienia leku. Leczenie 1. rzutu zespołu nerczycowego trwa około 6 miesięcy.

Prednizon w terapii zespołu nerczycowego stosuje się raz dziennie rano. W przypadku bardzo nasilonego rzutu zespołu nerczycowego, kiedy zachodzi podejrzenie obrzęku ściany jelit i upośledzonego wchłaniania leku z przewodu pokarmowego lub w przypadku wymiotów u dziecka, istnieje możliwość dożylnego zastosowania metyloprednizolonu w dawkach równoważnych do prednizonu (1 mg prednizonu = 0,8 mg metyloprednizolonu) w 2 dawkach podzielonych na dobę (doświadczenie własne).

W przypadku steroidowrażliwego zespołu nerczycowego remisja powinna nastąpić w okresie do pierwszych 6–8 tygodni od rozpoczęcia leczenia glikokortykosteroidami. Jeżeli w ciągu pierwszych 8 tygodni leczenia nie doszło do remisji zespołu nerczycowego – rozwinął się steroidooporny zespół nerczycowy. Jeśli remisję osiąga się w okresie pomiędzy 4. a 8. tygodniem – mówi się o późnej remisji.

U chorych ze steroidoopornym zespołem nerczycowym stosuje się 6–12 uderzeniowych dawek metyloprednizolonu w dawce 10–15 mg/kg mc. na 24 lub 48 godzin (≤1,0 g/1,73 m2 pc. i ≤1,0 g/dawkę).

W przypadku steroidozależnego zespołu nerczycowego lub zespołu nerczycowego z częstymi nawrotami, kiedy u danego pacjenta narastają objawy niepożądane glikokortykosteroidów – należy rozważyć włączenie leków alternatywnych w leczeniu zespołu nerczycowego (leki alkilujące, cysklosporyna A, mykofenolan mofetylu). (2015)

Piśmiennictwo

1. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zespołem nerczycowym. Zalecenia zostały opracowane przez grupę ekspertów powołaną przez PTNFD. Forum Nefrol., 2015; 8 (4): 238–256
2. Grenda R.: Steroidooporne i steroidozależne submikroskopowe kłębuszkowe zapalenie nerek. Nefrologia i Dializoterapia Polska, 2006; 10 (2): 62–67
3. Elie V., Fakhoury M., Deschenes G., Jacqz-Aigrain E.: Physiopathology of idiopathic nephrotic syndrome: lessons from glucocorticoids and epigenetic perspectives. Pediatr. Nephrol., 2012; 27 (8): 1249–1256
4. Banaszak B., Banaszak P.: The increasing incidence of initial steroid resistance in childhood nephrotic syndrome. Pediatr. Nephrol., 2012; 27: 927–932