Pytanie nadesłane do Redakcji
Jak odróżnić rodzinny niski wzrost i konstytucjonalne opóźnienie wzrastania od organicznych przyczyn niskorosłości? Czy te dzieci także wymagają specjalistycznych badań i konsultacji?
Odpowiedź
Rzeczywiście zarówno konstytucjonalne opóźnienie wzrastania i dojrzewania (KOWD), jak i rodzinny niski wzrost są najczęstszymi przyczynami niskorosłości w populacji dziecięcej. Odpowiedź na pytanie zależy od tego, co rozumiemy przez organiczne przyczyny niskorosłości, gdyż nawet w przypadku potwierdzenia niedoboru hormonu wzrostu (GH) często nie udaje się wykazać żadnych przyczyn organicznych tego zaburzenia. W praktyce przyczyny niskorosłości najlepiej jest podzielić na hormonalne i niehormonalne, pamiętając, że w niskorosłości zdecydowanie dominują te drugie. KOWD oraz rodzinny niski wzrost rozpoznaje się poprzez wykluczenie. Naturalnie pewne cechy mogą nas nakierować na takie rozpoznanie już w trakcie zbierania wywiadu, jednak nie pozwala nam to zrezygnować z diagnostyki różnicowej.
KOWD jest wariantem prawidłowego wzrastania i dominuje u chłopców. Często co najmniej jedno z rodziców dziecka (najczęściej ojciec) zaczęło dojrzewać i przyspieszać tempo wzrastania później niż jego rówieśnicy. Sam proces wzrastania u dzieci z KOWD jest dłuższy i przebiega wolniej. Wykonując RTG dłoni i nadgarstka, można uwidocznić opóźnienie wieku kostnego. Krzywa wzrastania jest równoległa do 3. centyla. Jednak w rezultacie, dzięki dłuższemu okresowi wzrastania, dziecko osiąga wzrost docelowy typowy dla swojego potencjału genetycznego i nieodbiegający od szerokiej normy.
Z kolei rodzinnie niski wzrost częściej dotyczy dziewczynek. Uwzględniając diagnostykę różnicową innych przyczyn niskorosłości, w rozpoznaniu należy się odnieść do uwarunkowań rodzinnych, porównując wzrost dziecka ze wzrostem rodziców. W pojęciu „rodzinnie niski wzrost” kryje się pewna pułapka, która wynika z jego opisowego charakteru. W takiej rodzinie może bowiem występować zaburzenie, które wpływa zarówno na wzrost rodziców, jak i dziecka. Między innymi z tego powodu rozpoznanie ustala się poprzez wykluczenie. W pierwszej kolejności należy jednak przeprowadzić badana diagnostyczne w kierunku innych przyczyn niskorosłości.
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej